Dzięki umiejętności mówienia dziecko może wyrazić to, co czuje, przekazać swoje pragnienia, a dzięki rozumieniu mowy poznaje świat. Na konsultacje do logopedy warto wybrać się wtedy, kiedy mamy jakiekolwiek wątpliwości co do prawidłowego rozwoju mowy naszego dziecka. Lepiej dmuchać na zimne, niż zaniedbać sprawę, konsekwencje braku takiego działania najczęściej widać u osób dorosłych, które borykają się z wadami wymowy.
Etapy rozwoju mowy dziecka
Rozwój mowy dziecka od chwili narodzin do 7. roku życia możemy podzielić na cztery okresy: melodii, wyrazu, zdania oraz swoistej mowy dziecka.
Okres melodii – czas od narodzin do 1. roku
Pierwszym komunikatem jest krzyk, dziecko wyraża za jego pomocą swoje potrzeby. Około 2. – 3. miesiąca dziecko wydaje z siebie przypadkowe dźwięki (takie, jak: gli, tli, kli, gla), to tzw. głużenie (należy pamiętać, że głużą również dzieci głuche). Głużenie to oznaka dobrego samopoczucia, początkowo jest przypadkowe, z czasem jednak dziecko reaguje za pomocą tych dźwięków, na przykład na widok bliskiej osoby. Około 6. miesiąca dziecko powtarza usłyszane dźwięki, wtedy mówimy o gaworzeniu np. sylaby ma-ma, ta-ta, ba-ba, nie mają one jednak jeszcze konkretnego znaczenia.
Warto również wiedzieć, że rozwój mowy w tym okresie postępuje równolegle z rozwojem fizycznym, np. głużeniu towarzyszy umiejętność unoszenia głowy, gaworzeniu – umiejętność siadania, pierwszym wyrazom – pozycja pionowa, stawanie na nóżki.
Okres wyrazu – czas między 1. a 2. rokiem życia
To wtedy pojawiają się pierwsze słowa, takie jak: mama, tata, baba – dziecko wymawia już samogłoski ustne: a, u, i, e oraz spółgłoski: p, b, m, d, t, n, ś, ć, czasem również: ź, dź, a także zmiękczone: pi, bi, mi. W tym okresie rozumie więcej zdań, słów, wyrażeń, niż jest w stanie samodzielnie wypowiedzieć. Dziecko upraszcza również wypowiadane słowa, wymawiając pierwszą sylabę lub końcówkę wyrazu, np.: miś – mi, zobacz – ać. W tym okresie następuje intensywny rozwój ruchowy, jak i umysłowy, rozwija się spostrzegawczość i pamięć, dziecko zaczyna chodzić, towarzyszy temu wypowiadanie coraz większej ilości słów.
Okres zdania – czas między 2. a 3. rokiem życia
Wtedy możemy odnotować pierwsze proste zdania, dziecko wymawia prawidłowo spółgłoski: p, b, m, f, q, k, g, h, t, d, n, l, samogłoski ustne: a, o, u, e, y, i, a, czasami również samogłoski nosowe: ę, ą, pod koniec tego etapu realizuje też spółgłoski: s, z, c, dz.
Okres swoistej mowy dziecka – od 3. do 7. roku życia
Dziecko 3-letnie powinno już wymawiać wszystkie samogłoski ustne i nosowe, spółgłoski: p, b, m, f, w, ś, ź, ć, dź, ń, k, g, h, t, d, n, l, ł, j. Potrafi również wypowiedzieć poprawnie w izolacji głoski: s, z, c, dz, jednak w mowie potocznej często zastępuje je jeszcze głoskami łatwiejszymi – ś, ź, ć, dź. Mowa rozwija się, dziecko wzbogaca swój zasób słownictwa, buduje coraz więcej zdań złożonych.
U czterolatków w dalszym ciągu mogą występować zniekształcenia głosek. Między 4. a 5. rokiem życia pojawia się głoska r oraz głoski: sz, ż, cz, dż, natomiast okres między 5. a 6. rokiem to czas na utrwalanie tych głosek. W wieku 7. lat mowa powinna być już w pełni ukształtowana. Głoska r – do 3,5. roku może być zamieniana na głoskę j, jednak do 4. r. życia powinna być już wymawiana jako l.
Należy pamiętać, że każde dziecko rozwija się w swoim tempie, niewielkie opóźnienia mowy nie są powodem do niepokoju, jednak w poszczególnych fazach nie powinny one przekraczać 6 miesięcy.
Warto zwrócić uwagę na to, aby poprawnie wypowiadać słowa, unikać zdrobnień wyrazów i nie mówić w języku dziecka, gdyż już u półrocznego malucha w mózgu utrwala się wzorzec słowa. Jeśli trzymamy się tych zasad ułatwiamy dziecku rozumienie zdań, naukę słów, jak również kształtujemy właściwy wzorzec mowy.
Drogi Rodzicu, jeśli zauważyłeś nieprawidłowości w rozwoju mowy swojego dziecka, nie zwlekaj z wizytą u logopedy, upewnij się, czy wszystko jest w porządku. Terapia logopedyczna odbywa się w formie zabawy, dlatego też dzieci chętnie w niej uczestniczą. Warto zasięgnąć porady specjalisty i jeśli zajdzie taka konieczność zacząć działać.
The post Kiedy wybrać się z dzieckiem do logopedy? appeared first on Blog dla pacjentów.
Ten artykuł został opublikowany na stronie ZnanyLekarz za wyraźną zgodą autorki lub autora. Cała zawartość strony internetowej podlega odpowiedniej ochronie na mocy przepisów o własności intelektualnej i przemysłowej.
Strona internetowa ZnanyLekarz nie zawiera porad medycznych. Zawartość tej strony (teksty, grafiki, zdjęcia i inne materiały) powstała wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje porady medycznej, diagnozy ani leczenia. Jeśli masz wątpliwości dotyczące problemu natury medycznej, skonsultuj się ze specjalistą.