Konkretnie o ginekomastii, czy to (nie)męski problem?

W ubiegłym tygodniu zgłosił się do mnie młody mężczyzna z dość krepującym go od wielu lat problem –  powiększonymi piersiami. Deformacja ta była dla niego horrorem, zaczęła się jeszcze w gimnazjum. Zrezygnował z normalnej aktywności, zajęć wf, basenu, ale i tak nie uniknął tego, że pokazywano palcem na jego koszulkę.

Lekarz endokrynolog, skierował go do chirurga plastycznego rozpoznając ginekomastię (gr. gynec- żeński, mastos – piersi) – chorobę tę rozpoznajemy  jako nadmierny rozrost tkanki gruczołowej piersi u płci męskiej. Z mojego doświadczenia wynika, że najczęściej powiększenie piersi występuje obustronnie i może być symetryczne lub rzadziej niesymetryczne, ale może być też obserwowane tylko po jednej stronie.

W badaniu ginekomastii lekarz stwierdza twardy i spoisty, „dyskowaty” gruczoł piersiowy. Zazwyczaj umiejscowiony jest on w okolicy za brodawką i niekiedy jest bolesny przy dotyku. Nadwrażliwość na dotyk pojawia się najczęściej w początkowym okresie powiększania się sutków i z czasem ustępuje.

Ginekomastia może być przyczyną urazu psychicznego, szczególnie u dorastających i młodych mężczyzn. Powiększenie sutków w okresie dojrzewania, czyli w okresie krytycznym dla kształtowania wizerunku własnego ciała, samooceny i identyfikacji płciowej, często prowadzi do znacznych zahamowań. Najczęściej są one wywołane poczuciem wstydu i pejoratywnym podejściem rówieśników. Młody mężczyzna z ginekomastią może mieć też trudności w rozwijaniu relacji z kobietami oraz doświadczać braku akceptacji i adaptacji społecznej.

Ponadto stwierdzono, że nieprawidłowości w rozwoju klatki piersiowej mogą skutkować takimi zaburzeniami jak: fobie, depresja, próby samobójcze oraz wycofanie społeczne. Wspomniane problemy prowadzą do prób ukrywania ginekomastii, m.in. poprzez bandażowanie klatki piersiowej i/lub przyjmowanie nieprawidłowej postawy ciała, co prowadzi do powstawania wtórnych skrzywień kręgosłupa. Ponadto, powiększenie sutków, poza problemami związanymi z zaburzeniem estetycznym, może być powodem lęku przed rozwojem nowotworu.

Rozpoznanie i badania dodatkowe

W przypadku wątpliwości w ocenie sutków niezbędne jest wykonanie dodatkowych badań obrazowych i hormonalnych. Wskazaniem do badania ultrasonograficznego jest ginekomastia jednostronna lub znaczna asymetria sutków oraz każda sytuacja, w której istnieje podejrzenie guza. Uzupełnieniem badań w ginekomastii są badania hormonalne, wskazane przede wszystkim w przypadkach: powiększenia sutków po okresie pokwitania, znacznego przerostu sutków oraz dodatkowych objawów sugerujących zaburzenie endokrynologiczne.

Ginekomastię najczęściej należy różnicować z pseudoginekomastią, czyli powiększeniem sutków w wyniku nadmiernego podotoczkowego odkładania tkanki tłuszczowej, bez powiększenia gruczołu. Stan ten obserwuje się zazwyczaj u otyłych mężczyzn. Wystąpienie guza w obrębie piersi jest alarmującym sygnałem do natychmiastowego zgłoszenia się do specjalisty.

Leczenie ginekomastii

Postępowanie lekarskie w przypadku ginekomastii może obejmować regularne obserwacje i badania kontrole, terapię hormonalną oraz leczenie operacyjne. Wybór właściwego leczenia opiera się na rozpoznaniu charakteru przerostu sutków (fizjologiczny, patologiczny). Leczenie farmakologiczne zajmuje istotne miejsce w terapii ginekomastii, szczególnie w przypadku, kiedy jest ona przyczyną zaburzeń endokrynologicznych. Leczenie farmakologiczne ginekomastii może być nieskuteczne, wtedy jedynym efektywnym zabiegiem jest operacja.

Głównymi celami leczenia operacyjnego jest:

– usuniecie wyniosłości w obrębie piersi, fałdu podpiersiowego,

– umieszczenie brodawki i jej otoczki we właściwej dla mężczyzny pozycji,

– usunięcie nadmiaru skóry, symetryzacja, zarówno wielkości piersi, jak i otoczek brodawek oraz ukrycie blizn pooperacyjnych.

Istnieje wiele metod operacyjnych stosowanych w korekcji ginekomastii, dlatego w celu najlepszego leczenia pacjenta i osiągnięcia zadowalających estetycznych efektów niezbędna jest ich znajomość oraz umiejętność prawidłowej kwalifikacji pacjenta. Aby zminimalizować możliwość wystąpienia powikłań, kwalifikację do leczenia powinien przeprowadzić doświadczony lekarz w chirurgii plastycznej i/lub onkologii. Po operacji pacjent przyjmuje leki przeciwbólowe, nosi opaskę elastyczną przez około tydzień, a następnie uciskowe ubranie przez okres ok. 3 miesięcy. Zdjęcie szwów następuje 7 dnia po zabiegu. Po tym czasie konieczne jest natłuszczanie i masowanie blizny pooperacyjnej i piersi, unikanie wysiłku fizycznego przez okres 3 – 4 miesięcy. Zastosowanie się do tych zaleceń umożliwi uzyskanie optymalnego efektu leczenia. Widoczne rezultaty zabiegu można obserwować po 2 miesiącach, a po 6 można spodziewać się docelowego wyniku operacji.