U podłoża schorzeń uroginekologicznych leży mnogość zaburzeń anatomicznych i czynnościowych mięśni, więzadeł i nerwów co czyni koniecznym stosowanie różnych, często uzupełniających się metod terapeutycznych. Profilaktyka i leczenie nietrzymania moczu czy obniżeń narządów płciowych powinna opierać się na fizjoterapii z użyciem elektromiografii i elektrostymulacji czyniąc ją efektywniejszą.
Wykorzystywana szeroko na świecie od kilkudziesięciu lat i ciągle rozwijająca się winna być pierwszym i ostatnim ogniwem leczenia uroginekologicznego z podstawową zaletą wzmacniana naturalnych zdolności organizmu i nie niosąca ryzyka działań ubocznych. Mimo powyższego nie znalazła uznania w finansowaniu przez NFZ co powoduje, że w Polsce z opóźnieniami powstają profesjonalne ośrodki rehabilitacji uroginekologicznej.
Podejmując trud organizowania centrum fizjoterapii uroginekologicznej oparliśmy się też na aktualnych wskazaniach polskich i międzynarodowych towarzystw naukowych odnośnie do zastosowania fizjoterapii i będąc głęboko przekonani, że pomożemy wielu pacjentkom bez uciekania się do leczenia zabiegowego.
Leczenie zachowawcze
U około 70 % chorych już samo leczenie zachowawcze może zmniejszyć, a nawet wyeliminować wiele dolegliwości związanych z nietrzymaniem moczu. Właściwa rehabilitacja doprowadza do zwiększenia napięcia mięśni dna miednicy i wzmocnienia napięcia mięśni zwieraczy cewki moczowej koniecznych przy wzroście ciśnienia w jamie brzusznej (np. podczas kichania, kaszlu, uprawiania sportu). Szczególną formą leczenia zachowawczego są ćwiczenia mięśni dna miednicy (zwane także mięśniami Kegla), elektrostymulacja mięśni dna miednicy, biofeedback, trening pęcherza. Ćwiczenia mięśni dna miednicy mogą być stosowane przez kobiety w każdym wieku, również jako profilaktyka.
Znaczy odsetek kobiet na skutek choroby, uszkodzeń poporodowych czy zmian związanych z wiekiem nie jest też zdolna sama ćwiczyć, niesprawne mięśnie dna miednicy a uszkodzone nerwy niewystarczająco poddają się regeneracji poprzez ćwiczenia mięśni. Powyższe, jak wzmocnienie mięśni i regeneracja nerwów, w sposób udowodniony osiąga się przez zastosowanie prądów typu TENS (elektrostymulacje).
Elektrostymulacja mięśni Kegla (mięśni dna miednicy) jest szeroko stosowanym sposobem leczenia zachowawczego, zalecana pacjentom, u których reakcje mięśni są opóźnione, a ich skurcz słabo odczuwalny. Badanie siły mięśniowej, siły skurczu mięśnia i jego wytrzymałości odbywa się poprzez nieinwazyjną metodę zwaną elektromiografią – EMG. Za pomocą EMG badamy również znacznie osłabione reakcje nerwowo-mięśniowe. Sugerują one częściowe odnerwienie mięśni, co uniemożliwia efektywne ćwiczenia.
Elektrostymulacja mięśni dna miednicy – jak to działa?
Stymulacja elektryczna poprawia ukrwienie, a odpowiedni bodziec elektryczny wymusza siłę skurczu potrzebną do zapoczątkowania procesu odbudowy mięśnia. Pod wpływem słabych skurczy wymuszanych elektrostymulacją mięsień wzmacnia się. Okres rehabilitacji może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy, zależnie od stopnia osłabienia mięśni, sumienności w ćwiczeniach, czynności dodatkowych, np. nadwagi.
Z zabiegów elektrostymulacji można korzystać w gabinecie lekarskim, ale także można wykonywać je samodzielnie w domu, po uprzednim wyjaśnieniu sposobu postępowania przez terapeutę. Ważna jest również okresowa kontrola postępów leczenia – najlepiej udokumentowana obiektywnym pomiarem wzrostu siły mięśni – EMG. Ma to ogromne znaczenie mobilizujące pacjentów do dalszych ćwiczeń. Jest to niezwykle pomocna metoda u pacjentek, które nie potrafią samodzielnie ćwiczyć. Stymulator sam kurczy właściwe mięśnie. Stosowanie tej metody dłuższy czas, działa jak siłownia dla mięśni dna miednicy – do tego stopnia, że pomaga przy obniżeniach i zaburzeniach statyki narządów płciowych.
Biofeedback
Polega on na kontrolowanym, zarówno przez terapeutę, jak i pacjenta ćwiczeniu skurczów mięśni dna miednicy. Dzięki zastosowaniu specjalnej aparatury pacjent ma możliwość obserwowania siły skurczu swoich mięśni. Pozwala to na ocenę postępu leczenia oraz na świadome kurczenia właściwych grup mięśni dna miednicy.
Biofeedback to metoda biologicznego sprzężenia zwrotnego. Jest to nauka uświadamiania sobie czynności, wcześniej często nieuświadomionych oraz ich poprawę. W przypadku wysiłkowego nietrzymania moczu i czynnościowych zaburzeń mikcji jest to nauka świadomego kurczenia i świadomej relaksacji mięśni dna miednicy.
Biofeedback wymaga specjalistycznej aparatury rejestrującej – EMG – umożliwiającej odbiór wzrokowy lub słuchowy rejestrowanych zmian. Obserwując jak urządzenie reaguje na różne próby osiągania pożądanego rezultatu, pacjent uczy się rozpoznawać mechanizmy sterujące daną reakcją fizjologiczną. Biofeedback pomaga uruchomić właściwe grupy mięśni, kontrolować nasilenie i czas trwania skurczu, rozluźnienia i obiektywnej obserwacji postępów terapii.
Nowoczesne urządzenia jakimi dysponujemy, oprócz rejestracji czynności mięśni, mają elektrostymulator. Ocena skurczu może odbywać się automatycznie przez urządzenie, a wzmocnienie skurczu wywoływane przez prąd elektryczny jest indywidualnie dobierane i wspomaga trening mięśni. Współpraca z komputerem umożliwia prowadzenie bazy danych, pełne monitorowanie przebiegu leczenia, prezentacje graficzne zabiegu oraz analizę statystyczną leczenia.
Elektrostymulacja po porodzie
Podczas akcji porodowej lub nawet samej ciąży, część przodująca dziecka napiera na przeponę miedniczą. Powoduje to uszkodzenie struktur dna miednicy. To z kolei skutkuje zaburzeniem czucia, nietrzymaniem moczu lub osłabieniem siły mięśni. O ile wszystkie kobiety wskutek ciąży i porodu doznają urazów narządów miednicy regenerujących się samoistnie, o tyle część tych urazów nie poddaje się samo naprawie i wymaga specjalistycznej rehabilitacji i leczenia zapobiegającego, w przypadku ujawnienia się nietrzymaniu moczu czy zaburzeń statyki narządów płciowych w przyszłości bliższej lub dalszej.
Aktualna, wobec tego jest specjalistyczna diagnostyka lekarska wyodrębniająca kobiety w grupie podwyższonego ryzyka. Niezależnie od wyniku badań do grupy podwyższonego ryzyka wystąpienia zaburzeń uroginekologiczncych należą też kobiety po wielu porodach, po porodach trudnych i powikłanych, rodzące dzieci ważące powyżej 4kg i kobiety z nadwagą. W upowszechnieniu wiedzy o istocie problemów uroginekologicznych, kwalifikowaniu kobiet do grupy podwyższonego ryzyka i poporodowej rehabilitacji upatruje się zmniejszenie częstości występowania, obecnie na poziomie 30%, uciążliwych chorób uroginekologicznych.
Zainteresowanych pogłębieniem wiadomości na temat nietrzymania moczu i obniżenia narządów moczo-płciowych odsyłam na stronę www.ginekologpoznan.com – usługi – leczenie nietrzymania moczu, gdzie umieszczone są szczegółowe wiadomości o NTM.
The post Leczenie nietrzymania moczu appeared first on Blog dla pacjentów.
Ten artykuł został opublikowany na stronie ZnanyLekarz za wyraźną zgodą autorki lub autora. Cała zawartość strony internetowej podlega odpowiedniej ochronie na mocy przepisów o własności intelektualnej i przemysłowej.
Strona internetowa ZnanyLekarz nie zawiera porad medycznych. Zawartość tej strony (teksty, grafiki, zdjęcia i inne materiały) powstała wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje porady medycznej, diagnozy ani leczenia. Jeśli masz wątpliwości dotyczące problemu natury medycznej, skonsultuj się ze specjalistą.