Niejednej diagnozie nerwica na imię

Zaburzenia nerwicowe to obszerna kategoria dysfunkcji psychicznych dezorganizujących życie ludzkie. Uciążliwe objawy: lęki, zaburzenia somatyczne, kompulsywne mycie rąk etc. pojawiają się wówczas, gdy mechanizmy które do tej pory pozwalały na dobre funkcjonowanie, tym samym radziły sobie z nieświadomym konfliktem (przyczyną nerwicy), przestały spełniać swoją rolę. Objawy nie są więc niczym innym, jak obronami, które często pod wpływem silnego stresu, nowych warunków otoczenia, kryzysu, utraciły swój adaptacyjny charakter. Jako, że przyczyną nerwicy jest nieuświadomiony konflikt psychiczny, warto zasięgnąć porady specjalisty (psychoterapii indywidualnej, grupowej), by móc najpierw zrozumieć, a potem rozwiązać wyparty z psychiki konflikt.

Jakie są zatem rodzaje nerwic?

Istnieje kilka jeśli nie kilkanaście klasyfikacji zaburzeń nerwicowych. Ze względu na bardzo zindywidualizowany charakter objawów oraz ich różnorodność, a także wielość przyczyn występowania podział ten jest bardzo różnorodny.

Dużym zainteresowaniem cieszy się podział nerwic zaproponowany przez Antoniego Kępińskiego – jednego z najwybitniejszych polskich psychiatrów, który rozróżnia:

• nerwice neurasteniczne,
• nerwice hipochondryczne,
• nerwice natręctw,
• nerwice depresyjne,
• nerwice histeryczne,
• nerwice narządowe (psychosomatyczne),
• oraz nerwice lękowe.

Jak rozpoznać nerwicę?

Diagnoza nerwicy powinna współistnieć z występowaniem poniżej wymienionych objawów. Podobnie jak w przypadku innych zaburzeń, objawy te uznaje się za nerwicę, gdy utrzymują się ponad miesiąc.
Wg Kępińskiego za objawy osiowe nerwicy uważa się:
• lęk
• zaburzenia wegetatywne
• egocentryzm
• „błędne koło”
Lęk: pacjenci zgłaszający się do psychologa/psychoterapeuty często zdają sobie sprawę z niedorzeczności swoich lęków. Czasem pozorne objawy tj. rytualne sprawdzanie np. czy drzwi są zamknięte, kuchenka wyłączona, ręce czyste itp., pozwalają na rozładowanie napięcia wynikającego z lęku (lęku ciągłego). Może się zdarzyć, że z czasem przyjmuje on formę lęku napadowego (napady paniki) o bardzo dużym, trudnym do opanowania nasileniu. Kiedy indziej również lęk ten pojawia się w postaci zlokalizowanej, czyli pod postacią fobii – w konkretnych sytuacjach, w kontakcie z określonym czynnikiem go wywołującym.  W Każdym z tych przypadków dezorganizuje życie i codzienne funkcjonowanie. Nie bez powodu Międzynarodowa Kwalifikacja Chorób ICD-10 „zaburzenia nerwicowe” określiła mianem „zaburzeń lękowych”.

Zaburzenia wegetatywne to m.in. zaburzenia łaknienia (znaczące zmniejszenie lub zwiększenie apetytu), zaburzenia snu (wybudzanie się, trudności z zasypianiem), ból głowy, żołądka lub mięśni, zaburzenia życia seksualnego.
Egocentryzm nerwicowy charakteryzuje się koncentrowaniem wokół własnych problemów, objawów, które powodują cierpienie psychiczne, od których trudno się oderwać. Jest to bardzo trudny i męczący zarówno dla pacjentów jak i dla osób im bliskich objaw.

„Błędne koło nerwicowe”, jest bardzo charakterystyczny dla rozpoznania nerwicy. Odgrywa również ważna rolę  odgrywa w zaburzeniach nerwicowych. Mechanizm ten składa się z lęku i objawów, które są siłą napędową dla błędnego koła. Uczucie napięcia, lęku wzmacnia objawy wegetatywne, a te z kolei wzmacniają lęk. Pacjent martwiąc się o swoje zdrowie znów zaczyna się bać, co z kolei napędza objawy wegetatywne. Przypomina to mechanizm chomika na kołowrotku, który traci wiele energii, wciąż stojąc w miejscu.

Nerwica okiem terapeuty.

Psychoterapeuci o orientacji psychoanalitycznej/ psychodynamicznej upatrują źródło  zaburzeń lękowych w nierozwiązanych i nieuświadomionych konfliktach wewnętrznych pacjenta. Głównie wyróżnia się antagonizm pomiędzy „popędami” (nieświadomymi pragnieniami) a normami uwewnętrznionymi przez jednostkę (sumienie, superego) . Zwraca się także uwagę na traumy oraz deficyty opieki ze strony rodziców w okresie dzieciństwa. Terapia psychodynamiczna jest odpowiedzią powstałą w czasach Freuda na potrzeby pacjentów z objawami nerwicy, dlatego uznaje się ją za dobrą metodę leczenia owych zaburzeń.

O autorze

Edyta Naglarska – psycholog, terapeuta, Warszawa

The post Niejednej diagnozie nerwica na imię appeared first on Blog dla pacjentów.