Opóźniony rozwój mowy – objawy

Każdy rodzic pragnie, aby jego dziecko rozwijało się jak najlepiej. Mowa jest jedną z podstawowych zdolności społecznych. To dzięki tej umiejętności komunikujemy się z otoczeniem, wyrażamy swoje potrzeby, określamy zdanie w danej sytuacji.

W momencie, gdy nasze dziecko mówi gorzej niż jego rówieśnicy lub nie mówi w ogóle, rodzice zaczynają panikować. W poniższym artykule przedstawię podstawowe objawy opóźnionego rozwoju mowy. Na co należy zwrócić uwagę w rozwoju mowy naszej pocieszy i co powinno nas zaniepokoić.

Co to jest opóźniony rozwój mowy?

Opóźniony rozwój mowy to zespół objawów. Jest to pewien stan zaburzenia, za którym mogą kryć się różne przyczyny. Opóźnienie może dotyczyć różnych aspektów mowy, a każdy z tych aspektów może być zaburzony w różnym stopniu. Określenie więc opóźnionego rozwoju mowy nie jest jednoznaczne i musi być indywidualnie określone dla każdego dziecka.

Bardzo ważne w diagnozie jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu z rodzicami i obserwacja dziecka. Rodzice udzielając odpowiedzi na zadawane przez logopedę pytania, powinni być w pełni szczerzy i krytyczni względem własnej osoby. Tylko prawdziwe informacje pomogą ustalić przyczynę i stworzyć skuteczny plan terapii.

Przejawy opóźnionego rozwoju mowy. Czyli co powinno nas zaniepokoić w rozwoju mowy dziecka?

• Późniejsze pojawienie się gaworzenia.

Ważna jest dokładna obserwacja dziecka już od najwcześniejszych miesięcy życia. Późniejsze pojawienie się gaworzenia może być pierwszym objawem opóźnionego rozwoju mowy. Uwaga! Brak gaworzenia lub istotne opóźnienie może świadczyć o poważnych zaburzeniach.

Normatywnie gaworzenie pojawia się około 5 – 6 miesiąca życia. Jeśli do 9. miesiąca dziecko nadal nie gaworzy, należy skontaktować się ze specjalistą.

• Późniejsze pojawienie się pierwszych słów.

Pod koniec pierwszego roku życia dziecko powinno mówić około 2 – 3 wyrazów.

• Ubogi słownik (mała liczba rozumianych i/lub używanych słów).

Powinno nas zaniepokoić jeśli obserwujemy, że słownik bierny (rozumienie) i czynny (mówienie) naszej pociechy jest nieadekwatny do wieku. Opóźnienie może wystąpić w zakresie obu słowników lub jednego. Należy pamiętać, że słownik bierny rozwija się jako pierwszy i podczas kształtowania się mowy będzie obejmował większy zasób słownictwa niż słownik czynny.

• Późniejsze pojawienie się zdań prostych i złożonych.

Między 2 a 3 rokiem życia następuje rozkwit mowy. Dzieci zaczynają budować zdania, początkowo są to zdania proste, które są złożone z 2 – 3 wyrazów, następnie przechodzą w wypowiedzi dłuższe 4 – 5 wyrazowe. Pierwsze są zdania twierdzące, następnie pojawiają się zdania pytające i rozkazujące.

• Nieprawidłowa gramatyka.
• Przedłużający się okres swoistej mowy dziecięcej.

Charakterystyczne dla tego okresu jest występowanie licznych odrębności językowych.

• Opuszczanie sylaby początkowej lub końcowej (elizja): zupa midolowa, komotywa, palas (parasol), kapel (kapelusz);
• Tworzenie nowych wyrazów ze skrzyżowania dwóch wyrazów (kontaminacja);
• Zniekształcenie wyrazu: olompocik (kompocik);
• Przestawki głoskowe (metateza): emelemtasz (elementarz), wałka (ławka);
  zatelefonić (zatelefonować i zadzwonić), nakluczyć (zamknąć na klucz);
• Formy czasu przeszłego: usiundłam, boliło;
• Formy czasu teraźniejszego: ja chcem;
• Bezokolicznik: chce mi się spić;
• Przymiotniki: doblejsze jak cukielek;
• Formy czasu przyszłego: Tramwaj zaras rusznie;
• Zgrubienia: mamucha, jabłucho;
• Neologizmy (nowotwory): tryskawica (fontanna), zawidelcuję;
• Liczebniki: dwoma koniami, dwie kapelusze;
• Rzeczowniki: zrobiłam ludzia;
• Rozkaźnik: rozeblij mnie, placowej (pracuj).

Pamiętajmy! Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości najlepiej udać się do specjalisty, który odpowie na nasze pytania.