Zawał serca - informacje, specjaliści, pytania i odpowiedzi

Zawał serca - informacje o chorobie

Przyczyny


 

Do zawału mięśnia sercowego dochodzi na skutek:


zmian miażdżycowych tętnic wieńcowych (najczęściej)


pęknięcie blaszki miażdżycowej

krwotok do blaszki miażdżycowej

zakrzep na powierzchni blaszki miażdżycowej



zatoru tętnicy wieńcowej

zmian zapalnych tętnic wieńcowych (np. w przebiegu kiły, choroby Kawasaki)

urazu (np. w wyniku wypadku)

neuropochodnych zaburzeń w regulacji przepływu krwi przez układ naczyń wieńcowych
wstrząsu (np. septyczny)

duży przerost mięśnia sercowego


Przebieg


  Zawal pełnościenny niepowikłany w typowych przypadkach przebiega następująco:


zawał wczesny  (łac. infarctus myocardii recens)

zawał w stanie rozmiękania  (łac. infarctus myocardii in statu emollitionis)

zawał w okresie organizacji  (łac. infarctus myocardii in statu organisationis)

kształtowanie się blizny pozawałowej  (łac. cicatrix post infarctum myocardii) 


Powikłania


 

Powikłania dzieli się na:


wczesne



zgon  (najczęściej w wyniku nagłego zatrzymania krążenia w mechanizmie migotania komór)

wstrz...więcej
ąs kardiogenny

poszerzenie się ogniska zawałowego

zaburzenia rytmu serca i przewodnictwa

ostra niewydolność serca z obrzękiem płuc

ostra dyskineza mięśnia sercowego (ostry tętniak serca)

pęknięcie ściany serca (tamponada serca) lub przegrody międzykomorowej

pęknięcie mięśnia brodawkowatego i ostra niewydolność zastawki mitralnej



późne



zakrzepica przyścienna w komorze nad obszarem zawału i inne powikłania zatorowo-zakrzepowe

pozawałowe zapalenie nasierdzia

przewlekły tętniak serca

przewlekła niewydolność krążenia

zespół ramię-ręka

zespół pozawałowy Dresslera


Podział


  Wyróżnia się:


zawał pełnościenny  (łac. infarctus myocardii totimuralis)

zawał podwsierdziowy  (łac. infarctus myocardii subendocardialis)


Obecnie zawał włączony został do klasyfikacji ostrych zespołów wieńcowych:


niestabilna choroba wieńcowa (ang.  UA - Unstable Angina)

zawał mięśnia sercowego


bez uniesienia odcinka ST elektrokardiogramu  (ang.  NSTEMI - Non ST-elevation Myocardial Infarction)

z uniesieniem odcinka ST elektrokardiogramu  (ang. STEMI - ST-Elevation Myocardial Infarction)



nagły zgon sercowy.


Leczenie


  Bardzo istotna jest pierwsza pomoc przedlekarska, która niejednokrotnie może uratować choremu życie. 

Diagnoza


  Według WHO zawał mięśnia sercowego rozpoznaje się na podstawie badań krwi, w których widoczne są przekroczenia norm stężeń biochemicznych markerów uszkodzenia mięśnia sercowego. W Polsce określane są: jedna z frakcji troponin swoistych dla mięśnia sercowego, CKMB, morfologia z podstawowymi parametrami układu krzepnięcia, AspAT oraz OB. Wykonuje się także dwukrotnie, w krótkim odstępie czasu EKG.

Czynniki ryzyka


  Wśród czynników sprzyjających wystąpieniu zawału mięśnia sercowego wymienia się:


wiek – ryzyko wzrasta znacząco po 40 r. ż., określono również, że wiek krytyczny u mężczyzn  to 32-50 r. ż., a u kobiet 45-70.

płeć męska

nadciśnienie tętnicze

otyłość (zwłaszcza brzuszna)

złe nawyki związane z trybem życia


palenie tytoniu

brak aktywności fizycznej

niewłaściwa dieta



zaburzenie cholesterolu


wysoki poziom cholesterolu

zaburzona proporcja pomiędzy cholesterolem LDL i HDL



choroby


cukrzyca

marskość wątroby

Choroba Fabry'ego



wysoki poziom:


trójglicerydów

białka ostrej fazy (białko C-reaktywne, CRP)

homocysteiny



obecność patologicznej apolipoproteiny

niedobory witamin grupy B (zwłaszcza kwasu foliowego)

wysoki poziom kwasu moczowego

osobowość typu A (np. wysoki poziom stresu)

predyspozycje rodzinne i genetyczne (zawał w rodzinie w wywiadzie)

inne przyczyny  przerostu lewej komory serca  (np. kardiomiopatia, przerost po stosowaniu leków sterydowych)




  łac.  infarctus myocardii



 

Nagły stan polegający na pojawianiu się martwicy fragmentu mięśnia sercowego wywołanej niedokrwieniem. Jeśli w ciągu kilkunastu minut nie zostanie przywrócone prawidłowe krążenie, zmiany stają się nieodwracalne. Zdecydowana większość zawałów powstaje w mięśniu komory lewej i w przegrodzie międzykomorowej serca, bardzo rzadko występują zawały komory prawej lub przedsionków. Zawał serca jest jedną z postaci choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego, pozostałe to nagła śmierć sercowa, dławica sercowa, przewlekła choroby niedokrwienna serca oraz kardiomiopatia niedokrwienna.



  Sprowadza się ona do:


ułożenia chorego w pozycji półsiedzącej (jeśli jest przytomny) lub  bocznej ustalonej  (jeśli jest nieprzytomny)

wezwania pogotowia ratunkowego

kontroli tętna i oddechu, jeśli ustanie praca serca i oddech należy rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową

jeśli to możliwe należy podać choremu 300–500 mg aspiryny doustnie i 0,4-0,8 mg  nitrogliceryny podjęzykowo (nitrogliceryny nie podawać przy objawach wstrząsu – bladość skóry, zlanie zimnym potem)


Nie wolno pacjentom podawać preparatów zawierających diklofenak, odradza się również podawanie glikozydów nasercowych oraz jakichkolwiek innych leków także nasercowych lub nadciśnieniowych.



  Pomoc lekarska rozpoczyna się już w karetce pogotowia, lekarz wykonuje podstawowe pomiary (tętno, ciśnienie krwi, EKG), od tej pory pacjent jest stale monitorowany. Podawany jest tlen oraz leki zmniejszające ból (zapobieganie wstrząsom). Stosuje się tzw.  kryteria  MONA  (Morfina,  O-tlen,  Nitrogliceryna oraz  Aspiryna).



 

W momencie, gdy chory trafia do szpitala, rozpoczyna się seria działań zależnych od charakteru i zaawansowania zawału. Konieczne jest udrożnienie tętnicy wieńcowej, w tym celu wykonuje się angioplastykę wieńcową lub pomostowanie aortalno wieńcowe lub podaje leki fibrolityczne. Wciąż podaje się leki zmniejszające ból. Podaje się mieszankę KIG (potas, insulina, glukoza), co pomaga w regeneracji niedokrwionych komórek. Istotne jest również podjęcie właściwej rehabilitacji. mniej

Nie rezygnuj ze zdrowia

Wybierz konsultacje online, aby rozpocząć lub kontynuować leczenie bez wychodzenia z domu. Jeśli potrzebujesz, możesz również umówić wizytę w gabinecie.

Pokaż specjalistów Jak to działa?

Eksperci - zawał serca

Maciej Siński

Maciej Siński

Kardiolog, Internista

Izabelin

Hanna Rdzanek

Hanna Rdzanek

Kardiolog, Internista

Warszawa

Teresa Maziarz-Puchalska

Teresa Maziarz-Puchalska

Internista, Kardiolog

Nowa Dęba

Danuta Myłek

Danuta Myłek

Alergolog, Dietetyk, Dermatolog

Warszawa

Krzysztof Stanisław Pawłowski

Krzysztof Stanisław Pawłowski

Internista, Reumatolog, Alergolog

Nowy Sącz

Grażyna Pulka

Grażyna Pulka

Alergolog, Internista

Kraków

Zawał serca - pytania dotyczące tej choroby

Nasi lekarze i specjaliści odpowiedzieli na 11 pytań dotyczących usługi: Zawał serca

W przypadku złej tolerancji leków zawsze należy dokonać pełnej oceny pacjenta, włączając w to osobiste zbadanie i rozważenie ewentualnych badań dodatkowych aby wykluczyć istotne zmiany w stanie…

dr n. med. Marcin Wojtczak
Kardiolog, Internista
Wrocław
Dzień dobry. Tak to poważny zabieg jednak wykonywany powszechnie w wielu ośrodkach i od dawna. Bardzo często wszczepia się 3 bypassy - ilość przęseł zależna jest od anatomii zwężeń i możliwości…

Szanowna Pani,
chce Pani postawić wszystko na głowie. Z Pani krótkiego opisu wynika, że ma Pani poważne kłopoty ze zdrowiem i z systemem immunologicznym.
Najpierw trzeba poważnie…

Zawał serca - jaki specjalista zajmuje się tą chorobą?


Wszystkie treści, w szczególności pytania i odpowiedzi, dotyczące tematyki medycznej mają charakter informacyjny i w żadnym wypadku nie mogą zastąpić diagnozy medycznej.