Czynniki decydujące o orientacji seksualnej u człowieka

Witam. Jest wiele teorii, które starają się wyjaśnić, jak kształtuje się orientacja seksualna człowieka. Kładą one nacisk na różne czynniki m.in. genetyczne. Poniważ ja pracuję w podejściu psychodynamicznym mi osobiście bliskie są teorie analityczne wyjaśniające te kwestie. Teorie te zaś, oprócz czynników wrodzonych zakładają, że seksualność, podobnie jak osobowość, kształtuje się pod wpływem wczesnodziecięcych relacji rodzinnych, przetworzonych dodatkowo przez naszą dziecięcą emocjonalność. Oznacza to, że ponieważ każdy z nas miał relację z ojcem i matką (jest to relacja wyobrażeniowa, jeśli któreś z rodziców było nieobecne), więc każdy z nas jest zarówno homo, jak i heteroseksualny. Na co dzień najczęściej na poziomie świadomym dominuje jedna z orientacji, druga jest wyparta do nieświadomości. W procesie terapii można więc zastanawiać się, dlaczego tak, a nie inaczej ukształtowała się nasza orientacja seksualna. Leczeniu obecnie podlega osoba, która cierpi z powodu swojej orientacji lub też ta, której orientacja nie do końca została ukształtowana (nie jest jej pewna). Warto podkreślić, że orientacja seksualna kształtuje się wraz z wiekiem (podobnie jak osobowość), więc im młodsza osoba, tym większe prawdopodobieństwo, że jej orientacja nie będzie jeszcze do końca ukształtowana. Małgorzata Danielewicz

Dzień dobry,
Aktualnie jest wiele doniesień oraz badań psychologicznych i seksuologicznych na temat kształtowania się orientacji seksualnej. Istnieje stare jak sama psychologia pytanie: geny czy wychowanie? Co kształtuje człowieka? – Oczywiście pytanie stawiane jest nie tylko w sferze seksualności. Nauka wciąż szuka odpowiedzi.
W najnowszych badaniach coraz więcej wskazuje się jednak na czynniki biologiczne (takie jak budowa mózgu, transmisja hormonalna itd.). Wynika z tego, że człowiek rodzi się już z określoną orientacją a środowisko ewentualnie wzmacnia i rozwija to, co człowiek ma już w sobie. Są też poważne doniesienia naukowe wykazujące na fakt warunkowania, czyli wyuczania się różnych form zachowania, również zachowań seksualnych. Mówimy tu raczej o preferencjach seksualnych a nie orientacji jako takiej. Niektórzy autorzy piszą o tzw. homoseksualizmie objawowym, tzn. będącym objawem zaburzeń osobowości. Są do dość kontrowersyjne, moim zdaniem teorie i na pewno nie dotyczą wszystkich przypadków homoseksualnemu.
Pragnę wyraźnie zaznaczyć, że według aktualnej wiedzy homoseksualizm nie jest zaburzeniem psychicznym ani seksualnym.

Witam, polecam skontaktować się z seksuologiem. Pozdrawiam K.P.

Witam,
To złożone pytanie. Zapewne wymienione przez Pana/Panią czynniki wpływają na orientację seksualną.
Jako psycholog, psychoterapeuta mogę odnieść się do grupy czynników psychologiczno-społecznych związanych z procesem identyfikacji płciowej, który to warunkuje orientację seksualną.

Proces identyfikacji z własną płcią zaczyna się u dzieci około piątego roku życia i bardzo silnie jest powiązany z przeżywaniem przez dziecko postaci matki i ojca.
W dużym uproszczeniu mówiąc, jeśli diada małżeńska jest silna, rodzice kochają się i przelewają swoją miłość na dziecko, doświadcza ono rodzica własnej płci jako bliskiego i dorastając zaczyna się z nim naturalne identyfikować. Np. 7 letni syn myśli sobie, że jak będzie duży to też tak jak tata będzie miał kochającą żonę i dzieci itd. Obiekt męski dla wspomnianego syna jest atrakcyjny, bliski, pełen miłości, a co za tym idzie chętnie naśladowany. Podobny proces zachodzi względem matki u dziewczynek. Wspomniane przykłady obrazują podążanie dziecka za naturalnie najbliższymi i atrakcyjnymi wzorcami.

Psychologiczne czynniki utrudniające dziecku proces identyfikacji z własną płcią pojawiają się w rodzinach, w których diada rodzicielska z jakichś powodów jest bardzo słaba lub rozbita. Przedłużający się silny konflikt rodziców będzie miał silnie negatywny wpływ na rozwój emocjonalny dziecka w tym będzie utrudniał mu dopełnienie procesu identyfikacji płciowej.
Przykładowo mały chłopiec wychowywany przez samotną porzuconą przez ojca dziecka matkę, jeśli ta będzie żywić silne negatywne emocje do byłego partnera i/lub będzie te tendencje podświadomie uogólniać na innych mężczyzn, będzie wyrastał otoczony "zranionym - trochę wrogim" podejściem do męskości podawanym przez najważniejszą dla niego osobę - matkę. Jak się można domyślać będzie mu to utrudniać identyfikację z własną męskością, a dodatkowo brak wzorca męskiego w najbliższym otoczeniu będzie kolejnym czynnikiem osłabiającym jego proces utożsamienia się z własną płciowością. U takiego chłopca może powstawać wewnętrzny konflikt - podświadoma niechęć do zidentyfikowania się z męskością, aby nie ranić matki - lub męskość będzie wydawać mu się jawić jako zagrażająca, matka bowiem żywi wobec niej obawę i niechęć. W rezultacie, żeby nie stać się obiektem potencjalne zagrażającym ukochanej matce, może nie utożsamić się z męskością co w późniejszym czasie wiąże się z zablokowaniem u siebie potrzeby posiadania seksualnej relacji z kobietą.

Jest to tylko jeden z wielu możliwych przykładów gdzie postać matki i ojca, ich wzajemna relacja oraz ich relacja z dzieckiem wpływają na jego identyfikację z własną płcią.

Jeśli jest Pan/Pani zainteresowany/na tą tematyką odsyłam do fachowej literatury zajmującej się tą problematyką.
Zaznaczę jednak raz jeszcze, że zarysowałem tu jedynie czynniki psychologiczne. Jaki udział tych czynników w stosunku do czynników genetycznych lub innych występuje u danej osoby, trudno powiedzieć. To jednak co można zbadać na pewno to właśnie czynniki społeczno-psychologiczne.