Mam 7letnia córkę. Wciąż mam wątpliwości jaka jest różnica pomiędzy nieśmiałością a Mutyzmem wybiórc

Witam. Sugeruje wizytę w poradni psychologiczno/ pedagogicznej

Rozumiem Twoje obawy i niepewność w związku z zachowaniem Twojej córki. Z perspektywy psychoterapii poznawczo-behawioralnej (CBT) chciałabym wyjaśnić różnice między nieśmiałością a mutyzmem wybiórczym, oraz przedstawić możliwe kroki, które możesz podjąć, aby lepiej zrozumieć sytuację i pomóc dziecku.
1. Różnica między nieśmiałością a mutyzmem wybiórczym

Nieśmiałość i mutyzm wybiórczy mają pewne cechy wspólne, ale różnią się przede wszystkim intensywnością i wpływem na codzienne funkcjonowanie dziecka.
Nieśmiałość:

Dziecko może czuć się niekomfortowo w nowych sytuacjach lub przy obcych osobach.
Może unikać rozmów z dorosłymi, ale po pewnym czasie lub w bardziej komfortowych warunkach zaczyna się odzywać.
Nieśmiałość zwykle nie wpływa znacząco na codzienne funkcjonowanie dziecka w przedszkolu, szkole lub w kontaktach z rówieśnikami.
Dziecko może potrzebować więcej czasu na adaptację, ale ostatecznie przełamuje barierę milczenia.

Mutyzm wybiórczy:

Dziecko milczy w określonych sytuacjach społecznych, mimo że w innych sytuacjach (np. w domu, z bliskimi osobami) mówi normalnie.
Jest to bardziej intensywne niż nieśmiałość i często utrzymuje się przez dłuższy czas, powodując trudności w szkole, przedszkolu czy w kontaktach społecznych.
Mutyzm wybiórczy jest formą lęku społecznego, a dziecko może mieć silny lęk przed mówieniem w określonych sytuacjach, co nie wynika z braku umiejętności językowych, lecz z blokady lękowej.
W przypadku mutyzmu wybiórczego dziecko może być całkowicie milczące w niektórych środowiskach (np. w szkole), mimo że w domu rozmawia swobodnie.

2. Czy można to zdiagnozować innymi badaniami niż psychologiczno-pediatryczne?

Diagnoza mutyzmu wybiórczego opiera się na wywiadzie psychologicznym i obserwacji dziecka w różnych środowiskach. Obecnie nie ma specyficznego testu laboratoryjnego ani badania medycznego, które jednoznacznie potwierdziłoby mutyzm wybiórczy. W diagnozie kluczowe są:

Wywiad z rodzicami: Zbieranie informacji o sytuacjach, w których dziecko mówi, a kiedy milczy.
Obserwacja dziecka: Ocena jego zachowania w różnych sytuacjach (w domu, w szkole, podczas wizyty u lekarza).
Badania psychologiczne: Mogą obejmować testy poznawcze, ocenę lęku oraz wywiad z dzieckiem (jeśli to możliwe).

Ponieważ Twoje dziecko nie mówiło podczas wizyty u pediatry, ale według przedszkola i szkoły funkcjonuje dobrze w grupie rówieśników, może to być związane z lękiem przed dorosłymi osobami lub nieznajomymi. Jeśli dziecko swobodnie rozmawia z rówieśnikami, może to sugerować bardziej nieśmiałość niż mutyzm wybiórczy.
3. Czy udać się do psychologa szkolnego, czy prywatnie?

Twoje obawy dotyczące potencjalnej „złej opinii” w szkole są zrozumiałe, szczególnie jeśli obawiasz się, że diagnoza mogłaby wpłynąć na sposób, w jaki szkoła postrzega Twoje dziecko. Warto jednak pamiętać, że celem wizyty u psychologa szkolnego jest wsparcie dziecka, a nie ocena go negatywnie. Oto możliwe opcje:

Konsultacja prywatna: Jeśli czujesz się bardziej komfortowo, możesz najpierw udać się do psychologa prywatnie. To pozwoli Ci uzyskać opinię specjalisty, nie angażując od razu szkoły. Możesz potem podjąć decyzję, czy warto przekazać wyniki badania do szkoły.
Wizyta u psychologa szkolnego: Może być pomocna, jeśli dziecko faktycznie będzie miało trudności w funkcjonowaniu w szkole. Psycholog szkolny może obserwować dziecko w naturalnym środowisku, co może pomóc w lepszej ocenie sytuacji.

4. Czy to może być tylko nieśmiałość?

To możliwe, że Twoje dziecko jest po prostu bardzo nieśmiałe, szczególnie jeśli w rodzinie jest tendencja do nieśmiałości (Ty i były mąż również byliście nieśmiali). Warto jednak pamiętać, że nieśmiałość często zmniejsza się z czasem, gdy dziecko adaptuje się do nowych sytuacji i osób. Jeśli natomiast milczenie dziecka utrzymuje się przez dłuższy czas, szczególnie w kontekście dorosłych, warto zbadać, czy może to być mutyzm wybiórczy.
5. Co robić dalej?

Obserwuj dziecko przez najbliższe tygodnie w szkole: Jeśli nie pojawiają się uwagi od nauczycieli i dziecko dobrze funkcjonuje w grupie rówieśników, być może jest to kwestia adaptacji i nieśmiałości.
Konsultacja z psychologiem: Jeśli masz wątpliwości, wizyta prywatna u psychologa może pomóc rozwiać obawy. Psycholog będzie mógł ocenić, czy jest to bardziej nieśmiałość, czy może jednak mutyzm wybiórczy.
Wspieraj dziecko w bezpiecznym wyrażaniu siebie: Unikaj nacisku, aby mówiło w sytuacjach, które wywołują lęk. Zamiast tego zachęcaj do rozmowy w komfortowych warunkach, np. z rówieśnikami, z którymi czuje się swobodnie.
Twoje dziecko może wykazywać cechy nieśmiałości, co jest naturalne w nowym środowisku, szczególnie jeśli w rodzinie występuje tendencja do nieśmiałości. Jeśli jednak milczenie pojawia się tylko w kontaktach z dorosłymi i utrzymuje się przez dłuższy czas, warto rozważyć konsultację z psychologiem, aby wykluczyć mutyzm wybiórczy.

Pamiętaj, że zarówno nieśmiałość, jak i mutyzm wybiórczy można skutecznie wspierać za pomocą odpowiednich strategii i terapii. W razie potrzeby psycholog może pomóc w opracowaniu planu wsparcia, który pozwoli Twojemu dziecku rozwijać się w bezpiecznym i wspierającym środowisku.