mgr Sylwia Walendziewska

Dziękuję, że podzieliłaś się swoimi doświadczeniami i odczuciami z terapii. Zdaję sobie sprawę, że jest to trudne i możesz czuć się teraz nieco zagubiona lub sfrustrowana. Spróbujmy spojrzeć na tę sytuację z kilku różnych perspektyw, aby pomóc Ci ocenić, co może być dalej najlepszym krokiem.
1. Oczekiwania wobec terapii psychodynamicznej

Terapia psychodynamiczna często różni się od innych podejść (takich jak CBT), szczególnie jeśli chodzi o styl pracy terapeuty. Terapeuci psychodynamiczni często pozostawiają więcej przestrzeni, oczekując, że pacjent sam zacznie mówić, aby ujawniły się głębsze, nieświadome treści. Jednak jeśli czujesz, że cisza i brak wsparcia ze strony terapeuty utrudniają Ci pracę nad problemem, to jest to ważny sygnał.

Warto zrozumieć, że takie podejście może działać na niektórych pacjentów, ale może być szczególnie trudne dla osób z fobią społeczną, które już na starcie mają trudności z inicjowaniem rozmów i obawiają się oceny. To naturalne, że możesz czuć się zagubiona, jeśli terapeuta nie daje Ci wystarczająco dużo wsparcia na początku sesji.
2. Twoje uczucie bycia ocenianą

Twoje wrażenie, że terapeuta może być zażenowany lub oceniający, jest bardzo ważnym sygnałem. Nawet jeśli terapeuta mówi, że to „tylko Twoje wyobrażenie”, jej reakcje niewerbalne (np. wzdychanie, wyraz twarzy) mogą być dla Ciebie trudne i przyczyniać się do pogłębienia Twoich lęków. Relacja terapeutyczna powinna być bezpiecznym miejscem, gdzie czujesz się akceptowana, niezależnie od swoich myśli czy obaw. Jeśli regularnie czujesz się oceniana, może to znacząco ograniczać postęp terapii.
3. Brak otwartego dialogu

Opisałaś sytuację, w której próbujesz rozmawiać z terapeutką o swoich trudnościach z inicjowaniem rozmowy, a ona odpowiada jedynie, że to Ty jesteś pacjentem i masz zaczynać. Choć technicznie ma rację, to jednak takie podejście może być bardzo wymagające, szczególnie na początku terapii, gdy dopiero uczysz się nawiązywać relację terapeutyczną.

Warto, aby terapeuta potrafił dostosować swoje podejście do Twoich potrzeb, szczególnie w sytuacji, gdy mówisz o tym wprost. Jeśli masz wrażenie, że nie jesteś słuchana i nie ma przestrzeni na otwarty dialog na temat sposobu pracy, to może być sygnał, że relacja terapeutyczna nie spełnia Twoich oczekiwań.
Co możesz zrobić dalej?
Opcja 1: Rozmowa z terapeutką o Twoich odczuciach

Jeśli czujesz, że masz jeszcze przestrzeń na otwartą rozmowę, spróbuj wyrazić swoje odczucia wprost na sesji. Możesz powiedzieć coś w stylu: „Czuję się oceniana podczas naszych spotkań, i to sprawia, że jeszcze trudniej mi się otworzyć. Potrzebuję więcej wsparcia na początku rozmowy, przynajmniej na razie”. Zobacz, jak terapeutka zareaguje i czy jest gotowa dostosować swoje podejście.
Opcja 2: Zmiana terapeuty

Jeśli po takiej rozmowie nadal czujesz się niesłuchana, zastanów się nad zmianą terapeuty. Terapia jest inwestycją czasu, energii i emocji, więc ważne jest, abyś czuła się komfortowo i miała zaufanie do osoby, z którą pracujesz. Warto poszukać terapeuty, który ma doświadczenie w pracy z fobią społeczną i być może stosuje inne podejście (np. CBT), które może być bardziej ukierunkowane na konkretne strategie radzenia sobie z lękiem.
Opcja 3: Konsultacja u innego terapeuty

Możesz również umówić się na jednorazową konsultację u innego terapeuty, aby omówić swoje wątpliwości i uzyskać zewnętrzną perspektywę na to, czy obecne podejście jest odpowiednie dla Ciebie. Konsultacje takie są dość powszechne i mogą pomóc Ci podjąć decyzję.
Podsumowanie

Masz pełne prawo do wyrażenia swoich potrzeb i oczekiwań w terapii. Jeśli czujesz, że obecny sposób pracy nie jest dla Ciebie odpowiedni, to jest ważny sygnał, aby się nad tym zastanowić. Relacja terapeutyczna powinna być miejscem, gdzie czujesz się bezpiecznie, a Twoje obawy są brane pod uwagę. Jeśli tak nie jest, nie wahaj się rozważyć innych opcji, które mogą lepiej odpowiadać Twoim potrzebom.

Dbaj o siebie i pamiętaj, że to Ty decydujesz, co jest dla Ciebie najlepsze.

To trudna sytuacja, w której pojawiają się emocje i potrzeby związane zarówno z relacją, jak i z reakcją dziadków. Spróbuję Ci pomóc z perspektywy terapii poznawczo-behawioralnej (CBT).Widzę, że doświadczasz konfliktu wewnętrznego: z jednej strony czerpiesz dużo radości i poczucia bezpieczeństwa z tej relacji, a z drugiej strony spotykasz się z dezaprobatą i niezrozumieniem ze strony dziadków. W dodatku zaczynasz odczuwać dystans ze strony partnera, co budzi lęk przed odrzuceniem i samotnością.W CBT jednym z kluczowych elementów pracy jest rozpoznanie i zrozumienie swoich myśli automatycznych, które mogą wpływać na Twoje emocje i działania. Spróbuj zastanowić się, jakie myśli pojawiają się w Twojej głowie, gdy myślisz o sytuacji z dziadkami lub o partnerze, który mniej się odzywa. Mogą to być na przykład: „Moi dziadkowie nigdy nie zaakceptują mojego wyboru”, „Stracę tę relację, jeśli nie przekonam dziadków”, „Nie dam sobie rady, jeśli on mnie zostawi”.Te myśli są bardzo zrozumiałe, ale warto się zastanowić, czy są one w pełni prawdziwe, czy może są bardziej emocjonalne niż racjonalne. Możemy tu zastosować techniki przeformułowania myśli, na przykład: „Moi dziadkowie nigdy go nie zaakceptują” można przeformułować jako „Moi dziadkowie potrzebują czasu, żeby zrozumieć, dlaczego jest dla mnie ważny, i mogą zmienić zdanie, gdy zobaczą, że jestem szczęśliwa”. Myśl „Stracę tę relację, jeśli nie przekonam dziadków” można zmienić na „Nie mam pełnej kontroli nad uczuciami innych, ale mogę zadbać o siebie i wyjaśnić, dlaczego ten związek jest dla mnie wartościowy”.Rozumiem, że Twoi dziadkowie są nadopiekuńczy i wyrażają swoje obawy. Być może ich zachowanie wynika z troski o Ciebie, a niekoniecznie ze złej woli. Spróbuj podejść do rozmów z nimi z empatią, ale jednocześnie jasno wyraź swoje potrzeby i uczucia. Możesz wykorzystać technikę komunikacji asertywnej, mówiąc coś w stylu: „Rozumiem, że martwicie się o mnie i moje wybory, ale w tej relacji czuję się dobrze i widzę, że mi to służy. Chciałabym, abyście dali nam czas i szansę się poznać”.Widzisz, że on powoli się wycofuje, co może budzić niepokój. Czasem jednak jest tak, że obawy ze strony dziadków wywierają presję na związek, a to może wpływać na jego zachowanie. Być może odczuwa on niepewność co do przyszłości tej relacji, wiedząc, że nie ma wsparcia ze strony Twojej rodziny. Warto szczerze porozmawiać z nim o tym, co czujesz i jakie masz obawy. W takich rozmowach staraj się skupić na swoich emocjach, na przykład: „Ostatnio zauważyłam, że rzadziej się kontaktujesz. Czuję się przez to niepewnie, ponieważ zależy mi na tej relacji i chciałabym wiedzieć, co myślisz”.Twoje słowa sugerują, że obawiasz się, czy poradzisz sobie, jeśli ta relacja się zakończy. Warto pamiętać, że jesteś wartościową osobą niezależnie od tego, czy jesteś w związku, czy nie. Twoja siła leży w tym, że mimo trudności potrafisz się otworzyć, zaufać i dać szansę na miłość. To jest coś, co warto w sobie pielęgnować.Zastanów się nad tymi krokami: zidentyfikuj swoje myśli automatyczne i sprawdź, czy są one pomocne, czy raczej zwiększają Twój lęk. Zastosuj techniki przeformułowania myśli, aby znaleźć bardziej zrównoważone spojrzenie na sytuację. Przygotuj się do rozmowy z dziadkami, wykorzystując komunikację asertywną i empatyczną. Porozmawiaj otwarcie z partnerem, wyjaśniając swoje obawy i pytając o jego perspektywę. Pracuj nad swoją samooceną, przypominając sobie, że Twoja wartość nie zależy od tego, czy ktoś jest z Tobą, czy nie.Jeśli czujesz, że to wszystko jest dla Ciebie zbyt trudne do przepracowania samodzielnie, warto rozważyć spotkanie z psychoterapeutą, który pomoże Ci spojrzeć na sytuację bardziej obiektywnie i da wsparcie w procesie zmiany.Dbaj o siebie i pamiętaj, że Twoje uczucia są ważne.