dr n. med. Adam Jamroż

Co należy zabrać na pierwszą wizytę? Wyniki wcześniej wykonanych badań diagnostycznych – endoskopowych, obrazowych, laboratoryjnych i innych wszystkie posiadane karty informacyjne z leczenia szpitalnego, pogotowia lub izby przyjęć inne informacje (np. od lekarza rodzinnego, konsultacje specjalistyczne) o swoich chorobach. Jak wygląda pierwsza wizyta ? Zbierany jest wywiad chorobowywykonywane jest ogólne badanie lekarskie – w zależności od wskazań badanie proktologiczne: oglądanie okolicy odbytu, badanie per rectum (palcem przez odbyt) i badanie krótkim wziernikiem (anoskopem) kanału odbytu. Możliwe jest również pełne badanie proktologiczne (rektoskopia) po wcześniejszym przygotowaniu się do badania. Jak przygotować się do pierwszej wizyty ? Nie jest potrzebne żadne skierowanie od lekarza rodzinnego lub specjalisty na pierwszej wizycie ustalany jest plan postępowania diagnostycznego, wdrażane jest wstępne lub zasadnicze leczenie proktologiczne.W przypadku planowanej rektoskopii należy odpowiednio przygotować się do badania: na dzień przed badaniem dieta płynna, bez kolacji, można pić niegazowane płyny. O godzinie 20.00 lewatywa (gotowa, dostępna bez recepty, np. RECTANAL, ENEMA). Lewatywę można wykonać samodzielnie. W ułożeniu na lewym boku, przy podgiętych kolanach do brzucha należy włożyć końcówkę butelki lewatywy, uprzednio nawilżonej np. wazeliną i wciśnięcie całej zawartości butelki do odbytu. Lewatywę powtórzyć w dniu badania rano, po oddaniu stolca. Do badania pozostawać na czczo.

Rektoskopia jest badaniem pozwalającym lekarzowi na bezpośrednie oglądanie śluzówki odbytu i końcowego odcinka jelita grubego (tzw. okrężnicy). Badanie przeprowadza się przy użyciu rektoskopu, instrumentu wyposażonego w układ optyczny przenoszący obraz z wnętrza ciała. Ważną zaletą rektoskopu jest możliwość, w toku jednego zabiegu, ocenienia stanu śluzówki, jak i pobrania do dalszego badania niewielkiego wycinka tkanki budzącej podejrzenie zmian chorobowych. Badanie trwa zwykle kilka minut. Wskazania do wykonania badania: Krwawienie z odbytnicy jawne i utajone (utajone –gdy krew w stolcu stwierdzana jest w badaniu laboratoryjnym, a nie jest widoczna gołym okiem). Bóle w okolicy odbytu, krocza i podbrzusza. Zmiana rytmu wypróżnień lub kształtu oddawanego stolca (stolec taśmowaty, ołówkowaty). Daremne parcie na stolec bądź bezwiedne oddawanie stolca. Guzy w odbycie. Sączenie wydzielinyz odbytu. Świąd odbytu z niewyjaśnionej przyczyny. Inne (wziernikowanie mające na celu pobranie wycinków błony śluzowej, w celu potwierdzenia istnienia niektórych procesów chorobowych). Badania poprzedzające: badanie per rectum. Badanie wykonuje się w znieczuleniu miejscowym –żel miejscowo znieczulający. Informacje, które należy zgłosić wykonującemu badanie: Przed badaniem: Bolesność w okolicy odbytu. Efekt przygotowania do badania (skuteczność przeprowadzonej lewatywy). Obecność krwawienia miesiączkowego. W czasie badania: wszelkie dolegliwości bólowe. Powikłania rektoskopii zdarzają się niezwykle rzadko. Może wystąpić niewielkie krwawienie, które zwykle ustępuje samoistnie, zranienie kanału odbytu lub odbytnicy, reakcja alergiczna na środek znieczulający i inne bardzo rzadkie powikłania. Badanie może być powtarzane wielokrotnie. Wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku.

Metoda Barrona, polega na zakładaniu gumowych pierścieni na podstawę hemoroidu, wskutek czego dochodzi do niedokrwienie, martwicy i odpadnięcia obumarłego guzka krwawniczego. Przeprowadzenie zabiegu nie wymaga szczególnego przygotowania. Jeżeli rano było wypróżnienie, to zabieg można bezpiecznie wykonać. Jeżeli u pacjenta występują zaparcia , nieregularne wypróżnienia i w dniu zabiegu nie było wypróżnienia, należy rano wykonać lewatywę, którą można nabyć w aptece bez recepty (np. gotowy preparat Enema). Po rozchyleniu pośladków, nawilżeniu aplikatora na końcówce butelki, wprowadza się aplikator do odbytnicy na głębokość kilku cm. Następnie należy wycisnąć zawartość pojemnika do odbytnicy. 2. OPIS ZABIEGU Podczas zabiegu pacjent przyjmuje pozycję ginekologiczną na stole zabiegowym. Zabieg polega na założeniu do kanału odbytu krótkiego, sztywnego wziernika jednorazowego (anoskopu zabiegowego wyposażonego w źródło zimnego światła). Zakładanie gumowych podwiązek metodą Barrona polega na założeniu gumowego pierścienia na podstawę guzka za pomocą specjalnego przyrządu – ligatora, składającego się z cylindra, na którym założone są opaski. Po wyborze guzka przeznaczonego do podwiązania wciąga się błonę śluzową do cylindra, a następnie zsuwa podwiązkę na szypułę guzka. Podwiązka powoduje niedokrwienie i martwicę, co prowadzi do zwłóknienia guzka. Założenie podwiązki powinno być niebolesne. Jeśli ból się pojawi, gdy założono już podwiązki, należy je przeciąć. Przed zabiegiem każdy pacjent powinien poinformować lekarza czy leczy się z powodu chorób układu krążenia, cukrzycy, czy przyjmuje leki przeciwkrzepliwe lub inne leki. Zabieg trwa około 10 minut. MOŻLIWE POWIKŁANIA a/ krwawienie - wymagające obserwacji, zdarzające się w ok. 0,5% przypadków. b/ zakażenie – objawiające się narastającym bólem w 7-10 dni po zabiegu, z gorączką, zatrzymaniem moczu, wymagające antybiotykoterapii w 0,5-2% przypadków. INFORMACJE, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU ZABIEG Przed zabiegiem • Bolesność w okolicy odbytu. • Obecność krwawienia miesiączkowego. W czasie zabiegu • Wszelkie dolegliwości bólowe. JAK NALEŻY ZACHOWYWAĆ SIĘ PO ZABIEGU? Nie ma specjalnych zaleceń. Wystąpienie jakichkolwiek niepokojących objawów po zabiegu należy niezwłocznie zgłosić lekarzowi.

Skleroterapia hemoroidów to rewelacyjna metoda leczenia choroby hemoroidalnej. Polega na wstrzyknięciu 3% aethoxysclerolu (polidokanolu), podśluzówkowo, w postaci piany, u podstawy każdego guzka. Podczas zabiegu wstrzykuje się około 4 ml piany środka sklerotyzującego. Do leczenia hemoroidów tym sposobem nadają się guzki krwawnicze I i II stopnia. Skuteczność leczenia ocenia się na ok 90%. Zabieg wykonuje się w pozycji kolankowo-łokciowej. Czas trwania zabiegu wynosi około 30 min. Okolice zabiegową znieczula się Lignocaina w żelu. Metoda może być stosowana wyłącznie pod kontrolą wzroku. Dzięki zastosowaniu najnowszego video anoskopu firmy BOBTS – nie da się ostrzyknąć chorego miejsca „na ślepo”.

Zabieg wykonywany w znieczuleniu miejscowym. Można usuwać laserem zmiany skórne w postaci brodawek, kurzajek, naczyniaczków, rubinków, prosaków itp.

Co to są fałdy okołoodbytnicze? ( tzw. przerośnięte fałdy anodermy) To luźne fragmenty anodermy ( przejściowej błony śluzowej)- skóry wokół odbytu. Patogeneza ich powstawania nie jest do końca poznana. Mogą powstawać w wyniku przebycia zakrzepicy około odbytowej, żylaków odbytu, stałego dużego wysiłku fizycznego połączonego z dźwiganiem, często występują u kobiet i pojawiają się po przebytych ciążach,. Współistnieją także z innymi chorobami proktologicznymi. Zazwyczaj utrudniają higienę lub też stanowią problem kosmetyczny. Mogą powodować narastający z czasem dyskomfort i stany zapalne wokół odbytu. Objawy – wystające z odbytu, nie dające się „schować do środka ” fragmenty skóry – uczucie mokrego odbytu – świąd wokół odbytu – pieczenie połączone z zaczerwienieniem – niemożność utrzymania należytej higieny w obrębie odbytu – czasami podrażnienie prowadzące do krwawienia i infekcji okolicy odbytu – zaburzenie poczucia estetyki okolic intymnych Leczenie Przy właściwych wskazaniach przerośnięte fałdy skórne okołoodbytowe można leczyć chirurgicznie. Jedynie wcześniejsza konsultacja proktologiczna połączona z dokładną oceną stanu okolicy odbytu pozwala na postawienie wskazania do leczenia chirurgicznego. Tylko lekarz po ocenie stanu ogólnego naszego zdrowia, zapoznaniu się z ewentualnymi chorobami współistniejącymi, naszym trybem życia może zaproponować adekwatne do tych czynników i optymalne dla pacjenta rozwiązanie. Laserowe leczenie chirurgiczne Polega na wycięciu fałdów w znieczuleniu miejscowym przy użyciu lasera chirurgicznego CO2. Preferowane jest gojenie ran na otwarto, tzn. bez zakładania szwów. Zabieg trwa ok 20-30 minut. Po zabiegu pacjent otrzymuje szczegółowe zalecenia dotyczące pielęgnacji rany pooperacyjnej i może wrócić do domu. Wskazane jest aby w okresie gojenia dużo odpoczywać, powstrzymać się od nadmiernego wysiłku fizycznego i stosować dietę zapobiegającą zaparciom. Rany goja się zazwyczaj bez większych komplikacji. A leczenie chirurgiczne daje satysfakcjonujące rezultaty. W przypadku rozległych lub licznych fałdów leczenie powinno przeprowadzać się etapami, celem uniknięcia niekorzystnego efektu kosmetycznego wpływającego na funkcje odbytu.

Zabieg wykonywany jest laserem, cena zabiegu dotyczy usunięcia jednej zmiany skórnej. Przy większej ilości usuwanych zmian cena ustalana jest indywidualnie

Szczelina odbytu jest bolesnym, podłużnym pęknięciem błony śluzowej końcowego odcinka kanału odbytu. Powstaje na skutek mechanicznego uszkodzenia wynikającego z zaparć lub biegunek. Szczelina odbytu jest drugą pod względem występowania – zaraz po hemoroidach – chorobą odbytu występującą w naszym kraju. Wyróżnia się dwa stadia schorzenia: ostre (świeże uszkodzenie, często gojące się samoistnie) oraz przewlekłe (uszkodzenie, które nie zagoiło się w ciągu 6 tygodni). Objawy to m. in.: silny ból w okolicy odbytu pojawiający się przy wypróżnianiu i trwający jakiś czas po nim, krwawienie z odbytu, silne parcie na stolec, pieczenie i swędzenie odbytu. W przypadku braku skuteczności leczenia farmakologicznego stosuje się toksyną botulinową. Wstrzyknięcie toksyny powoduje zatem zmniejszenie napięcia mięśni zwieracza wewnętrznego kanału odbytu i sprzyja gojeniu się schorzenia. U 75%-90% pacjentów leczonych w ten sposób obserwuje się całkowite wyleczenie w czasie około 2 miesięcy od zabiegu.

Nacięcie i drenaż ropni oraz usuwanie drenów Ropnie są miejscowym zakażeniem skóry i/lub tkanki podskórnej. Podstawową zasadą leczenia ropnie jest ich nacięcie i drenaż, czasami uzupełniającej antybiotykoterapii. Zabieg wykonywany jest zazwyczaj w znieczuleniu miejscowym środkiem znieczulającym, 1% roztworem lignocainy podawanym wokół ropnia. Jest on niebolesny i polega na nacięciu i założeniu drenu do jamy ropnia lub drobnego sączka przy małych zmianach ropnych. Założone dreny i sączki usuwa się po jednym lub więcej dniach gdy przestaje wydzielać się treść ropna. Powikłania są zazwyczaj niegroźne, miejscowe, do których należą: krwawienie po nacięciu, naciek zapalny i poszerzenie się ropnia, wymagające ponownych nacięć i drenowania rany oraz włączenia antybiotykoterapii. Usunięcie drenu nie niesie za sobą żadnych powikłań.

Kłykciny kończyste odbytu (łac. condylomata acuminata, brodawki skórne, zwane też brodawkami wenerycznymi lub płciowymi)) spowodowane są zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego z grupy Papilloma virus (ang. human papillomavirus – HPV). Problem dotyczy zarówno kobiet jak i mężczyzn w każdym wieku, choć wiąże się głównie z aktywnością seksualną człowieka. W zależności od rodzaju, ludzkie wirusy brodawczaka wywołują brodawki podeszwowe zwykłe lub brodawki narządów płciowych i odbytu (kłykciny). Spośród zidentyfikowanych różnych typów, a do tej pory zidentyfikowano ponad 100 typów HPV, ok. 30 może powodować zakażenie okolicy narządów płciowych i odbytu. Niektóre z nich mogą wywoływać również zmiany chorobowe np. na błonie śluzowej jamy ustnej, spojówkach i błonie śluzowej krtani. Najczęściej kłykciny powoduje zakażenie wirusem HPV 6 lub/i HPV 11. Rzadziej spotykane są infekcje wirusami HPV 16 i 18. W wyjątkowych przypadkach kłykciny mogą być wywołane wirusem HPV 2, którego objawami są zmiany na rękach – tzw. brodawki zwykłe (łac. verrucae vulgares). Do czynników zwiększających ryzyko infekcji wirusem zaliczyć możemy utrzymywanie kontaktów homoseksualnych, niektóre leki i choroby powodujące obniżenie odporności organizmu. Poza zakażaniem poprzez kontakt płciowy z osobą zainfekowaną, istnieją również inne możliwości zakażenia, np. infekcja noworodka podczas porodu z zarażonych narządów rodnych matki lub nawet przeniesienie wirusa z ręki (także np. basen, ręczniki – choć nie jest to do końca poznane). Kłykciny kończyste (odbytu, narządów płciowych) mogą dotyczyć pacjentów w różnym wieku (również dzieci). Jest to choroba zakaźna, istnieje zatem konieczność badania partnerów i – co bardzo ważne! – konieczność podjęcia wspólnego leczenia. W przypadku większego zaawansowania mogą to być twory „kalafiorowate”, rozległe wykwity wokół i/lub wewnątrz odbytu, również głęboko naciekający guz mogący ulegać zezłośliwieniu. Zmiany przyodbytowe można zaobserwować samemu. Zmiany wewnątrz odbytu mogą powodować pieczenie, świąd, uczucie wilgotności, niekiedy niewielkie krwawienie przy defekacji, sporadycznie niewielki ból. Objawy często pacjenci mylą z dolegliwościami hemoroidalnymi. Leczenie jest trudne i długotrwałe, istnieje możliwość nawrotów choroby i współistnienie z innymi chorobami. Leczeniem miejscowym najczęściej zajmują się dermatolodzy. W przypadku nieskuteczności leczenia farmokologicznego stosuje się metody chirurgiczne: krioterapia, wycięcie, koagulacja, laser. Obecnie kriochirurgia jest metodą preferowaną, dzięki niej otrzymujemy najlepsze wyniki w leczeniu kłykcin kończystych. Innym sposobem jest immunoterapia (rzadziej stosowana – niewielki odsetek odpowiedzi i koszty). Polega ona na stosowaniu autoszczepionki szczególnie w przypadku zmian rozległych, nawrotów, nieskuteczności innych metod oraz na podawaniu interferonu (blokowanie replikacji wirusa).

Co to są fałdy okołoodbytnicze? ( tzw. przerośnięte fałdy anodermy) To luźne fragmenty anodermy ( przejściowej błony śluzowej)- skóry wokół odbytu. Patogeneza ich powstawania nie jest do końca poznana. Mogą powstawać w wyniku przebycia zakrzepicy około odbytowej, żylaków odbytu, stałego dużego wysiłku fizycznego połączonego z dźwiganiem, często występują u kobiet i pojawiają się po przebytych ciążach,. Współistnieją także z innymi chorobami proktologicznymi. Zazwyczaj utrudniają higienę lub też stanowią problem kosmetyczny. Mogą powodować narastający z czasem dyskomfort i stany zapalne wokół odbytu. Objawy – wystające z odbytu, nie dające się „schować do środka ” fragmenty skóry – uczucie mokrego odbytu – świąd wokół odbytu – pieczenie połączone z zaczerwienieniem – niemożność utrzymania należytej higieny w obrębie odbytu – czasami podrażnienie prowadzące do krwawienia i infekcji okolicy odbytu – zaburzenie poczucia estetyki okolic intymnych Leczenie Przy właściwych wskazaniach przerośnięte fałdy skórne okołoodbytowe można leczyć chirurgicznie. Jedynie wcześniejsza konsultacja proktologiczna połączona z dokładną oceną stanu okolicy odbytu pozwala na postawienie wskazania do leczenia chirurgicznego. Tylko lekarz po ocenie stanu ogólnego naszego zdrowia, zapoznaniu się z ewentualnymi chorobami współistniejącymi, naszym trybem życia może zaproponować adekwatne do tych czynników i optymalne dla pacjenta rozwiązanie. Leczenie chirurgiczne Polega na wycięciu fałdów w znieczuleniu miejscowym. Preferowane jest gojenie ran na otwarto, tzn. bez zakładania szwów. Zabieg trwa ok 20-30 minut. Po zabiegu pacjent otrzymuje szczegółowe zalecenia dotyczące pielęgnacji rany pooperacyjnej i może wrócić do domu. Wskazane jest aby w okresie gojenia dużo odpoczywać, powstrzymać się od nadmiernego wysiłku fizycznego i stosować dietę zapobiegającą zaparciom. Rany goja się zazwyczaj bez większych komplikacji. A leczenie chirurgiczne daje satysfakcjonujące rezultaty. W przypadku rozległych lub licznych fałdów leczenie powinno przeprowadzać się etapami, celem uniknięcia niekorzystnego efektu kosmetycznego wpływającego na funkcje odbytu.

Tłuszczak jest łagodną – niezłośliwą – zmianą nowotworową zbudowaną z tkanki tłuszczowej. Ma kształt guza, który tworzy miękka, sprężynująca, żółtawa masa otoczona cienką włóknistą (tzw. łącznotkankową) torebką. Zazwyczaj pojawia się płytko tuż pod skórą, czasem jednak umiejscawia się głębiej, np. pod mięśniem. Podłużny lub owalny twór można przesuwać względem przyległych tkanek. Zmiana występuje na całym ciele, pojedynczo lub mnogo. Najczęściej tworzy się w tkance podskórnej tułowia, ramion, pod pachami, choć często pojawia się także na nodze (częściej na udach, niż podudziach), pośladkach, karku, szyi czy głowie. Chirurgiczne wycięcie to podstawowa i uważana za najskuteczniejszą metoda usuwania tłuszczaków. Polega na nacięciu skóry wokół guza i usunięciu go razem z torebką, w której się znajduje. Zabieg zwykle nie wymaga hospitalizacji i jest przeprowadzany w trybie ambulatoryjnym. Trwa około pół godziny. Wystarczy znieczulenie miejscowe. Tylko w wyjątkowych sytuacjach, gdy np. tłuszczak jest bardzo rozległy i głęboki, mnogi lub zlokalizowany w takim miejscu, że jego usunięcie może spowodować np. krwawienie, wycięcie przeprowadza się w warunkach szpitalnych, a znieczulenie jest ogólne. Po usunięciu guza rana jest zszywana, czasem zakładany dren. Przy małych tłuszczakach zamiast szwów stosuje się też specjalne plasterki. Wycięty tłuszczak jest poddany badaniu histopatologicznemu. Szwy są zdejmowane po 7-14 dniach. Na skórze pozostaje mniejsza lub większa blizna.

Wrastające paznokcie dotyczą zazwyczaj palucha i są najczęściej konsekwencją nieprawidłowego obcinania paznokci stóp. Obraz kliniczny jest typowy i objawia się obrzękiem, zaczerwienieniem, czasami sączeniem się treści ropnej oraz duży bólem. Zabieg wycięcia wrastającego paznokcia wykonywany jest w znieczuleniu środkiem znieczulającym, 1% roztworem lignocainy podawanym przez wkłucie igły u podstawy palca. Podanie środka znieczulającego jest dość bolesne, o czym należy poinformować pacjenta przed znieczuleniem. Sam zabieg jest niebolesny i polega na wycięciu części paznokcia od strony chorej, tzw wycięcie klinowe aż do kości i usunięciu łożyska paznokcia, tzn. miejsca wyrastania paznokcia. Brzeg pozostawionego paznokcia zeszywany jest 2-3 szwami z brzegiem rany. Należy poinformować pacjenta o przestrzeganiu ważnych zasad po zabiegu, tzn. a. ułożeniu kończyny dolnej uniesionej przez kilka godzin po zabiegu b. noszeniu luźnego obuwia c. zdjęciu szwów nie wcześniej jak po dwóch tygodniach Powikłania są zazwyczaj niegroźne, miejscowe, do których należą: krwawienie z rany po zabiegu, naciek zapalny, ropienie rany, czasami wymagające ponownych, nacięć, drenowania rany, antybiotykoterapii i niepełnego wycięcia paznokcia wymagającego ponownego zabiegu.

Usuwanie znamion, szczególnie tych o charakterze barwnikowym, zapobiega rozwijaniu się z nich zmian nowotworowych skóry. Dlatego też, jeśli na ciele pojawi się niepokojąca zmiana, należy jak najszybciej udać się do lekarza, który oceni, czy znamię należy usunąć i jaką metodą to zrobić. Znamiona na skórze mogą być wrodzone lub nabyte. Te pierwsze towarzyszą człowiekowi od urodzenia i jeśli zmienia się ich kształt lub kolor, jest to poważny sygnał alarmowy. Zmiany skórne nabyte mogą powstać w ciągu całego życia. Jeśli znamię jest większe niż 5 milimetrów, staje się wypukłe, zmienia się jego zabarwienie, swędzi, piecze bądź towarzyszy mu owrzodzenie, krwawienie lub inny wysięk ‒ może to być sygnał do usunięcia znamienia chirurgicznie z badaniem histopatologicznym. Czerniak należy do złośliwych nowotworów. Jakiekolwiek laserowe usuwanie czerniaka może odsunąć rozpoznanie nowotworu. Jest to postępowanie nieprawidłowe!. Zamiast tego, należy chirurgicznie usunąć zmianę skórną podejrzaną o wczesnego czerniaka po ocenie dermatoskopowej. Chirurgiczne usuwanie znamion o cechach atypowych lub podejrzanych o czerniaka przeprowadzane jest w znieczuleniu miejscowym, podawanym w zastrzyku w operowane miejsce na skórze. Pacjent jest przytomny przez cały czas trwania zabiegu. Trwa on nie dłużej niż około 20 minut, po czym lekarz zakłada szwy.

Cena zabiegu dotyczy usunięcia jednego fałdu skórnego. Za dwa fałdy koszt zabiegu wynosi 1400, a trzy 1900zł. Co to są fałdy okołoodbytnicze? ( tzw. przerośnięte fałdy anodermy) To luźne fragmenty anodermy ( przejściowej błony śluzowej)- skóry wokół odbytu. Patogeneza ich powstawania nie jest do końca poznana. Mogą powstawać w wyniku przebycia zakrzepicy około odbytowej, żylaków odbytu, stałego dużego wysiłku fizycznego połączonego z dźwiganiem, często występują u kobiet i pojawiają się po przebytych ciążach,. Współistnieją także z innymi chorobami proktologicznymi. Zazwyczaj utrudniają higienę lub też stanowią problem kosmetyczny. Mogą powodować narastający z czasem dyskomfort i stany zapalne wokół odbytu. Objawy – wystające z odbytu, nie dające się „schować do środka ” fragmenty skóry – uczucie mokrego odbytu – świąd wokół odbytu – pieczenie połączone z zaczerwienieniem – niemożność utrzymania należytej higieny w obrębie odbytu – czasami podrażnienie prowadzące do krwawienia i infekcji okolicy odbytu – zaburzenie poczucia estetyki okolic intymnych Leczenie Przy właściwych wskazaniach przerośnięte fałdy skórne okołoodbytowe można leczyć chirurgicznie. Jedynie wcześniejsza konsultacja proktologiczna połączona z dokładną oceną stanu okolicy odbytu pozwala na postawienie wskazania do leczenia chirurgicznego. Tylko lekarz po ocenie stanu ogólnego naszego zdrowia, zapoznaniu się z ewentualnymi chorobami współistniejącymi, naszym trybem życia może zaproponować adekwatne do tych czynników i optymalne dla pacjenta rozwiązanie. Leczenie chirurgiczne Polega na wycięciu fałdów w znieczuleniu miejscowym. Zabieg wykonywany jest przy użyciu lasera chirurgicznego. Preferowane jest gojenie ran na otwarto, tzn. bez zakładania szwów. Zabieg trwa ok 20-30 minut. Po zabiegu pacjent otrzymuje szczegółowe zalecenia dotyczące pielęgnacji rany pooperacyjnej i może wrócić do domu. Wskazane jest aby w okresie gojenia dużo odpoczywać, powstrzymać się od nadmiernego wysiłku fizycznego i stosować dietę zapobiegającą zaparciom. Rany goja się zazwyczaj bez większych komplikacji. A leczenie chirurgiczne daje satysfakcjonujące rezultaty. W przypadku rozległych lub licznych fałdów leczenie powinno przeprowadzać się etapami, celem uniknięcia niekorzystnego efektu kosmetycznego wpływającego na funkcje odbytu.

Polipy odbytu są łagodnymi zmianami nowotworowymi zbudowanymi z tkanki łącznej oraz nabłonka. Lekarze diagnozują je średnio u 20-40 procent pacjentów poddawanych profilaktycznej kolonoskopii lub w anoskopii lub rektoskopii. Wielu pacjentów myli polipy odbytu z żylakami odbytu zwanymi potocznie hemoroidami. Żylaki odbytu są poszerzeniem splotu żylnego odbytu, które często objawiają się pieczeniem, swędzeniem w okolicy odbytu, a także krwawieniem. Tymczasem polip to każde uwypuklenie ponad powierzchnię ściany jelita grubego w kierunku jego światła, zazwyczaj ból jest przy nich mniej odczuwalny. Niestety większość polipów nie powoduje żadnych objawów i jest wykrywana podczas profilaktycznych badań, zwłaszcza, jeśli polipy są małe, do 1 cm. Większe zmiany mogą objawiać się: • zmianą rytmu wypróżnień • zaparciami • biegunkami • stolcem z domieszka śluzu lub krwi • uczuciem parcia na stolec • bólami brzucha • niedokrwistością Rzadko kiedy polipom odbytu towarzyszy ból, jeśli tak się zdarzy może to oznaczać, że pacjent jednocześnie ma szczelinę odbytu, polip wypadł poza kanał odbytu i zwieracz uciska szypułę polipa lub polip utknął w kanale przetoki. Jeśli pacjent zauważy u siebie niepokojące objawy powinien jak najszybciej zgłosić się do lekarza, bo podobne symptomy mogą sugerować powstanie zmian rakowych jelita grubego.

Tłuszczak to zbudowany z komórek tłuszczowych łagodny guz tkanki łącznej. Jest jednym z najczęściej występujących nowotworów tkanek miękkich, bardziej stanowiących problem estetyczny, niż zagrożenie dla życia. Rozrasta się w wolnym tempie, czasami do rozmiarów, które mogą wymagać interwencji chirurgicznej. Kaszak to torbiel tworząca się w okolicach mieszków włosowych i gruczołów łojowych. Powstaje w wyniku zaczopowania ujścia mieszka włosowego i stopniowego gromadzenia się tam złuszczonego naskórka oraz łoju (sebum). Wypełniony jest białą i żółtą, płynną lub półpłynną treścią. Kaszaki mogą występować pojedynczo lub w skupisku, osiągać od kilku milimetrów aż po kilka centymetrów średnicy. Zwykle jest niegroźną zmianą skórną, usuwaną głównie z powodów estetycznych. Niektóre torbiele naskórkowe poddawane są jednak analizie histopatologicznej pod kątem nowotworu. Podejrzane są zmiany o średnicy powyżej 5 cm, wykazujące objawy infekcji i nawroty po usunięciu. Leczenie tłuszczaków i kaszaków jest zawsze operacyjne i polega na wycięciu zmiany w znieczuleniu miejscowym. Większe tłuszczaki oraz tłuszczaki mnogie wymagają leczenia operacyjnego w szpitalu, zazwyczaj w znieczuleniu ogólnym.

Zakrzepica splotu okołoodbytniczego, zwana także zakrzepem lub krwiakiem brzeżnym, daje typowy obraz chorobowy. Jest to nagły, silny ból okolicy odbytu z wyczuwalnym bolesnym, sinofioletowym guzkiem obecnym na brzegu zwieracza zewnętrznego. Początek dolegliwości pacjenci często kojarzą z dużym, krótkotrwałym wysiłkiem (dźwiganie znacznego ciężaru – “guzek atletów”), zaparciami, lub z długotrwałym, nieruchomym siedzeniem w jednej pozycji (“guzek kierowców”). Ból ma charakter stały i ulega nasileniu podczas manipulacji w okolicy guzka (np. podczas defekacji, czynności związanych z zachowaniem higieny czy po prostu przy próbie siadania). Dolegliwości bólowe narastają w ciągu pierwszych 2-3 dni, następnie zaczynają ustępować. Guzek także zaczyna zmniejszać się w tym okresie. Objawy utrzymują się około 10-14 dni. Na każdym etapie schorzenia może wystąpić krwawienie z guzka, czasem dość obfite. Jego przyczyną jest pęknięcie guzka lub miejscowa martwica pokrywającej go anodermy, spowodowana ciśnieniem panującym wewnątrz napiętych tkanek. Złotym standardem w postępowaniu jest nacięcie guzka w znieczuleniu miejscowym i ewakuacja skrzepu powodującego dolegliwości. Zabieg przynosi natychmiastową ulgę, a najlepsze efekty zabiegu uzyskujemy, gdy nacięcie wykonamy w ciągu pierwszych 72 godzin od początku dolegliwości. Niewskazane jest odkładanie wizyty u proktologa w czasie, licząc na to, że choroba sama ustąpi. W takiej sytuacji, jako stan zejściowy zakrzepicy mogą pozostać trwale powiększone mieszki skórne (tzw. fałdy okołoodbytnicze) powodujące problemy z utrzymaniem właściwej higieny oraz wtórne stany zapalne. Podobnie jak w innych schorzeniach okolicy odbytu przebiegających z krwawieniem – zawsze konieczna jest diagnostyka celem wykluczenia nowotworu, ale w tym przypadku należy ją odroczyć o 4-6 tygodni, dla pełnego zaniku guzka, aby uniknąć niepotrzebnych dolegliwości przy badaniu.