Dla kogo przeznaczona jest systemowa terapia rodzin?

Życie każdej rodziny podlega dynamicznym zmianom, które wiążą się z przełomowymi wydarzeniami, takimi jak zawarcie małżeństwa, narodziny pierwszego dziecka, początek edukacji szkolnej dzieci oraz ich dorastanie czy etap „pustego gniazda”.

Na każdym z etapów przed rodziną stoją zupełnie inne zadania. W początkowej fazie małżeństwa partnerzy uczą się wspólnie rozwiązywać problemy i poszukują nowego, własnego wzorca związku, który zwykle bywa kompromisem wynikającym z sumy indywidualnych doświadczeń życiowych.

Kiedy na świecie pojawia się dziecko, całkowicie zmienia się układ pomiędzy partnerami. Zdarza się, że absorbująca opieka nad noworodkiem bywa przyczyną osobistych frustracji. Mężowie czują się czasem zaniedbywani przez kobiety, które z kolei mają poczucie „uwiązania” do dziecka.

Rodzice a dziecko

Trudności rodzinne przybierają zwykle na sile, gdy dziecko rozpoczyna naukę w szkole. Czasami jedno z rodziców tworzy swego rodzaju koalicję z dzieckiem np. zarzucając partnerowi, że jest zbyt surowy. Taka sytuacja jest potencjalnie niebezpieczna dla rodziny, ponieważ prowadzić może do osłabienia związku między małżonkami i pojawienia się u dziecka niepokojących objawów np. zaburzeń zachowania. Rodzic nadmiernie uwikłany w dziecko traci z oczu nie tylko partnera, ale również samego siebie. W dodatku zaczyna odczuwać coraz bardziej nasilony lęk o dziecko, które odpowiada na ten lęk różnego typu objawami. Rodzina utyka w martwym punkcie. Najczęściej rodzice pojawiają się wtedy u psychologa z „kłopotliwym” dzieckiem lub nastolatkiem. Chcieliby, aby indywidualna terapia dziecka usunęła problem.

Kiedy rodzinie potrzebna jest terapia?

Niestety nie zawsze jest to możliwe. Gdy objawy dotyczą dziecka, warto objąć pomocą całą rodzinę. Czasem wystarczy psychoedukacja rodziców lub udział w warsztatach umiejętności wychowawczych. Zdarza się jednak, że rodzina potrzebuje terapii. Takie zalecenie często wywołuje w rodzicach sprzeciw, nie czują się „rodziną patologiczną”, obawiają się, że terapia przewróci ich życie do góry nogami. Zupełnie bez podstaw.

Podczas sesji terapeuta spotyka się jednocześnie z całą rodziną. Spotkanie trwa zwykle półtorej godziny. Zasada jest prosta: każdy zostanie na nim wysłuchany i zapytany o zdanie, nikt nie zostanie obarczony odpowiedzialnością za problem. Celem terapii rodzinnej nie jest znalezienie winnego, ale przywrócenie systemowi funkcjonowanie. W obecności terapeuty łatwiej zauważyć nieprawidłowe schematy zachowania lub problemy w komunikacji między członkami rodziny. Czasem dopiero w gabinecie członkowie rodziny zaczynają słuchać się nawzajem i mówić do siebie bez agresji.
Dlatego nie warto bać się terapii rodzinnej, bo jest ona bardzo pomocną i skuteczną formą rozwiązywania konfliktów.