Komórki macierzyste – przyszłość medycyny regeneracyjnej

Komórki macierzyste charakteryzują się nieograniczoną liczbą podziałów i mają zdolność różnicowania się w inne wyspecjalizowane komórki organizmu np. w komórki budujące więzadła i ścięgna – fibroblasty. Dzięki podaniu celowemu w miejsce uszkodzonej tkanki, komórki macierzyste stanowią magazyn komórek naprawczych.

Jak pozyskiwać komórki macierzyste?

Komórki macierzyste można pozyskiwać z wielu źródeł, spośród których największe znaczenie kliniczne ma sznur pępowiny (galareta Whartona), szpik kostny oraz tkanka tłuszczowa.
Pozyskanie komórek macierzystych ze sznura pępowiny (WJ-MSC) jest procedurą nieinwazyjną, a wyizolowane komórki mają wysoki potencjał proliferacyjny i różnicowania. Ich właściwości są bardziej zbliżone do komórek embrionalnych, przy czym pozbawione są one ich wad, wysokiego potencjału tumorogennego i dylematów etycznych.

Wykonany preparat MSC jest przygotowany pod konkretnego pacjenta i zawiera optymalną ilość komórek MSC, jaka powinna być zastosowana w terapii. Z racji źródła pobrania (tkanki popłodu) komórki tam zawarte dynamicznie się namnażają, przekształcają i doprowadzają do szybszej regeneracji i odbudowy chorych tkanek. Preparat przygotowany jest i certyfikowany przez Polski Bank Komórek Macierzystych wg. powtarzalnych procedur, przebadany, określony pod kątem liczby komórek w preparacie i posiada certyfikat Głównego Inspektora Farmaceutycznego w Polsce.

MSC ze szpiku kostnego zostały odkryte jako pierwsze i w związku z tym są najdłużej stosowane w praktyce, jednak procedura ich pozyskania (biopsja szpiku) jest inwazyjna dla dawcy. Nie można również określić ile komórek udało się uzyskać w czasie pobrania. Szpik jest bogatym źródłem krwiotwórczych komórek macierzystych, jednak znacznie mniej jest w nim mezenchymalnych komórek macierzystych.

Pobranie tkanki tłuszczowej odbywa się w czasie liposukcji. Udowodniono, że właściwości MSC spadają wraz z wiekiem dawcy. Dotyczy to zarówno tkanki tłuszczowej, jak i szpiku kostnego. Określenie ilości komórek MSC pobranych z tłuszczu jest również bardzo trudne, ponieważ tłuszcz u każdego dawcy zawiera inną ilość komórek. Po pobraniu tłuszczu nie wiemy czy w ogóle są w nim aktywne komórki. W przypadku terapii składającej się z kilku podań MSC ze szpiku lub tłuszczu pacjent musiałby każdorazowo być poddawany dodatkowemu zabiegowi operacyjnemu, co wiąże się z dodatkowym ryzykiem.

Co można leczyć komórkami macierzystymi?

Zawiesinę stosuje się do leczenia uszkodzeń ścięgien, chrząstki stawowej, przy wczesnych zmianach zniekształceniowo-zwyrodnieniowych występujących np. w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Jeśli w stawie dochodzi do zachwiania równowagi między procesami naprawy i degeneracji, organizm przegrywa – górę biorą procesy niszczenia stawu i rozwija się stan zapalny. Podanie w takiej sytuacji komórek macierzystych daje wiele korzyści choremu – poprawia się ruchomość stawu, ustępuje ból, a proces niszczenia stawu znacznie się opóźnia. Jednak zastosowanie komórek macierzystych ma sens tylko wtedy, gdy staw nie jest całkowicie zniszczony. Przy całkowitym jego zniszczeniu konieczna jest tradycyjna operacja, często z wszczepieniem endoprotezy. Gdy chce się odbudować ubytki chrząstki stawowej, koncentrat komórek macierzystych na specjalnym kolagenowym nośniku można podać bezpośrednio do stawu za pomocą igły. Przy rekonstrukcji więzadeł czy ścięgien podaje się je w miejsce uszkodzenia, co prowadzi do tworzenia zdrowych tkanek.

Klinika Zdrowej Kości jest autoryzowaną placówką i współpracuje z Polskim Bankiem Komórek Macierzystych. Wykonujemy tylko nieinwazyjne przeszczepy komórek macierzystych pozyskiwanych ze sznura pępowiny. Posiadamy zgodę Komisji Bioetycznej oraz Głównego Inspektora Farmaceutycznego w Polsce na przeprowadzenie tej procedury leczniczej. Komórki Macierzyste wydają się być przyszłością nowoczesnej medycyny.