Przepuklina pachwinowa u dzieci – co to jest i jak ją leczyć

Przepuklina pachwinowa (łac. hernia inguinalis) jest najczęstszą wadą wrodzoną u dzieci, która wymaga leczenia chirurgicznego. Występuje u 1-5% dzieci, 10 razy częściej występuje u chłopców. Może występować obustronnie 0,5-1% dzieci.

Przez pojęcie wrodzonej przepukliny pachwinowej określamy przemieszczenie zawartości jamy brzusznej (jelit, płynu, tłuszczu z sieci większej) przez otwarty kanał pachwinowy do moszny u chłopców lub warg sromowych większych u dziewczynek. Obserwowana przez rodziców jako miękki guzek, różnej wielkości, który daje się odprowadzić z powrotem do brzuszka dziecka. W czasie płaczu, wysiłku fizycznego, oddawania stolca przepuklina jest widoczna i może powiększać swoje rozmiary.

Nie ma innego leczenia przepukliny pachwinowej niż leczenie operacyjne. Zapobiega ono możliwości uwięźnięcia czyli niemożność odprowadzenia jej zawartości do jamy brzusznej. Stan ten grozi martwicą uwięzionego jelita i stanowi zagrożenie dla życia dziecka. Dlatego większość chirurgów uważa, że przepuklinę pachwinową należy operować planowo po postawieniu rozpoznania. To oznacza, że wiek dziecka (noworodek, niemowlę) nie stanowi przeciwwskazania do zabiegu.

Pierwszy opis zabiegu przepukliny pachwinowej u dziecka zawdzięczamy Celsusowi (25 n.e.). Od tego czasu techniki operacyjne się zmieniały. Jednak wszystkie polegały na rozcięciu powłok jamy brzusznej i dotarcie poprzez poszczególne warstwy do kanału pachwinowego, zaopatrzenie wrót przepukliny i warstwowe zszycie powłok (operacje klasyczne). Operacje te pozostawiają różnej wielkości bliznę, dają jednak do 99% pewność braku nawrotu przepukliny.

Od kilku lat wprowadzono różne techniki mało inwazyjne leczenia przepuklin pachwinowych u dzieci. W Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Kielcach stosujemy technikę PIRS opracowaną i wprowadzoną przez Prof. Dariusza Patkowskiego z Katedry i Kliniki Chirurgii i Urologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.

Zabieg operacyjny polega na wprowadzeniu przez nacięcie w pępku kamery laparoskopowej o średnicy 3,5 lub 5 mm i uwidocznieniu od wewnątrz jamy brzusznej ujść wewnętrznych kanałów pachwinowych. W razie obecności przepukliny pachwinowej widzimy otwór przez który narządy jamy brzusznej przedostają się do moszny lub warg sromowych. Możemy wtedy przez skórnie założyć szew okrężny zamykając otwór, który powoduje to schorzenie. Po zabiegu pozostaje praktycznie niewidoczna blizna w pępku i brak blizny (brak cięcia) w pachwinie. Niekiedy przy braku pewności zaopatrzenia przepukliny sposobem laparoskopowym lub w razie powikłań lub zasadnej sytuacji anatomicznej nie dających się leczyć tą metodą musimy zoperować pacjenta klasycznie. Nazywamy to konwersją zabiegu. Konwersja nie świadczy o braku umiejętności chirurga lecz jego odpowiedzialności i świadomości, żeby jak najlepiej pomóc pacjentowi.

Przy zabiegu laparoskopowym możemy zaopatrzyć niewidoczną, ale istniejącą od urodzenia przepuklinę pachwinową po stronie przeciwnej i przy zakładaniu szwów w pępku zaopatrzyć częstą przepuklinę pępkową lub inny defekt pępka. Ze względu na to, że przepuklinę pachwinową zaopatrujemy jednym szwem istnieje niewiele większa niż po zabiegu klasycznym szansa na nawrót przepukliny, ale zważywszy, że możemy zobaczyć inne narządy miednicy (częste patologie jajników u dziewczynek), przepuklinę niewidoczną po stronie przeciwnej przed zabiegiem, które możemy zaopatrzyć chirurgicznie to korzyść z zabiegu jest większa. A w dzisiejszych czasach brak blizny w pachwinie uznaje się za olbrzymi atut tego rodzaju zabiegu. Dlatego metodę leczenia laparoskopowego przepukliny pachwinowej możemy zaproponować większości pacjentów zgłaszających się do naszego szpitala.