Złość dziecka – z czym to się je?

Kto z rodziców nie doświadczył złości dziecka? Chyba tylko Ci, którzy się go dopiero spodziewają. Objawia się pod wieloma postaciami – od otwartego wyrażania sprzeciwu, poprzez unikanie towarzystwa rodziców po tzw bierną agresję – ignorowanie, milczenie, unikanie kontaktu. Złość dzieci to ciężki orzech do zgryzienia dla rodziców.

Oto przykłady pytań, które słyszę od rodziców poruszających ten temat w moim gabinecie:

• Jak sobie z nią radzić?
• Co mówić dziecku?
• Mocować się?
• Odpuszczać?

I nie ma na nie jednej, prawidłowej odpowiedzi. Co pomaga?

1. Łatwiej będzie radzić sobie ze złością dziecka, gdy rodzice się nim zainteresują, poznają świat, w którym żyje. Dobrze jest szukać powodów tej złości, powstrzymując się od oceny faktu, że się pojawiła. Złość jest ważnym sygnałem, że coś ważnego z dzieckiem się dzieje. Jest też informacją o tym, że w rodzinie zachodzi jakiś ważny proces.
2. Drugą rzeczą, która pomaga, będzie uświadomienie sobie, że przeżywanie złości na rodziców jest bardzo ważnym elementem rozwoju dziecka, służącym rozwojowi jego tożsamości i odrębności. Pojawia się także wraz z rozwojem poznawczym dziecka, które coraz wyraźniej widzi, że rodzice mają swoje wady, nie są idealni. To jest istotne źródło frustracji u nastolatka.
3. Trzecim elementem, którego nie można tu pominąć jest refleksja rodzica nad swoją własną złością. Im lepiej rodzic radzi sobie ze swoją złością tym większa jego zdolność do radzenia sobie ze złością dziecka. Tu pomocne będzie odpowiedzenie sobie na kilka pytań:

• Czy łatwo jest ją wyrażać?
• W jaki sposób o zazwyczaj robię?Czy wyrażam ją otwarcie, czy raczej ukrywam?
• Jakie są moje osobiste przekonania n temat złości i skąd je mam?
• Jak radzono sobie ze złością w mojej rodzinie, z której pochodzę?
• Co najczęściej powoduje moją złość?

Po co dziecku złość?

Złość jest uczuciem, które w przyszłości może pomagać dziecku w stawianiu granic i dbaniu o własne interesy – sprzeciw wobec rodzica jest ważnym ćwiczenie przed wejściem w samodzielne życie. Dobrze jest zatem, gdy w domu jest miejsce na przeżywanie złości. Oczywiście mądre stawianie granic przez rodziców jest elementem niezbędnym do konstruktywnego wykorzystanie energii złości bez czynienia krzywdy drugiemu.

Zapraszam do rozmów o złości.