Rezonans magnetyczny miednicy mniejszej - jak przebiega, jak się przygotować

Rezonans magnetyczny miednicy mniejszej to obecnie najbezpieczniejsze i najbardziej dokładne badanie obrazowe tego obszaru. Nie każdy jednak może się mu poddać.

Miednica człowieka to zlokalizowany u podstawy korpusu obszar, który w anatomii utarło się dzielić umownie na miednicę większą i mniejszą. Miednica większa ograniczona jest odcinkiem lędźwiowym kręgosłupa i talerzami kości biodrowych, zakres miednicy mniejszej wyznaczają natomiast kości łonowe, kulszowe, krzyżowa oraz guziczna. Miednica mniejsza – nazywana również właściwą – mieści w sobie tak ważne struktury, jak układ płciowo-moczowy oraz dolny odcinek układu pokarmowego. Jednym z najlepszych sposobów badania tej okolicy jest zaś rezonans magnetyczny, któremu to właśnie badaniu poświęciliśmy niniejszy artykuł.

Z tekstu dowiesz się m. in.:

• kiedy wykonuje się MRI miednicy – i co można zobaczyć dzięki temu badaniu,
• czy rezonans magnetyczny miednicy jest bezpieczny dla zdrowia,
• czy trzeba mieć skierowanie na rezonans miednicy,
• na czym polega MRI miednicy mniejszej z kontrastem,
• jak się przygotować do rezonansu miednicy,
• jakie są przeciwwskazania do rezonansu magnetycznego miednicy mniejszej,
• jak przebiega MRI miednicy,
• czy rezonans miednicy boli,
• jak długo czeka się na wyniki rezonansu miednicy mniejszej,
• gdzie zrobić rezonans magnetyczny miednicy – i ile to kosztuje.

Diagnostyka schorzeń w obrębie miednicy mniejszej

Podstawowym badaniem wykorzystywanym do obrazowania struktur znajdujących się w obrębie miednicy mniejszej jest ultrasonografia. Dotyczy to zarówno mężczyzn, jak i kobiet, w przypadku których wykonuje się ponadto także badania cytologiczne i ginekologiczne. USG jest procedurą tanią, szybką, bezpieczną i powszechnie dostępną – ma jednak też swoje ograniczenia. Jakość materiałów uzyskiwanych z użyciem ultrasonografu nie zawsze pozwala na wykrycie czy różnicowanie drobnych zmian patologicznych tudzież postawienie jednoznacznej diagnozy.

W przypadku wątpliwości lekarze zlecić mogą znacznie dokładniejsze badanie, jakim jest tomografia komputerowa miednicy mniejszej. Stosuje się w nim niestety dość znaczne dawki promieniowania rentgenowskiego, na którego szkodliwe działanie szczególnie wrażliwy jest układ rozrodczy. To właśnie dlatego chroni się go zwykle podczas prześwietleń specjalnym ołowianym fartuchem. Niestety, podczas tomografii siłą rzeczy nie można tego zrobić. Na szczęście istnieje dla niej znacznie bezpieczniejsza alternatywa w postaci rezonansu magnetycznego.

Rezonans magnetyczny miednicy mniejszej – zalety

Rezonans – określany też skrótowo jako RM albo MRI, od angielskich słów „Magnetic Resonance Imaging” oznaczających obrazowanie tą techniką – zamiast promieniowania wykorzystuje zasadniczo obojętne dla zdrowia fale radiowe i silne pole magnetyczne. W przeciwieństwie do tomografii może więc być powtarzany z praktycznie dowolną częstotliwością, również u dzieci i osób starszych, a nawet wykonywany u pacjentek w ciąży (aczkolwiek unika się przeprowadzania go w jej pierwszym trymestrze). Również środki kontrastowe stosowane niekiedy w rezonansie miednicy są dla organizmu znacznie mniejszym obciążeniem niż te używane w tomografii. Co więcej, bazują one na gadolinie, a nie na jodzie, nie stwarzają więc ryzyka dla pacjentów z chorobami tarczycy (zob. „Tomografia komputerowa z kontrastem – na czym polega, jak się przygotować”).

Wskazania do rezonansu miednicy

Jeśli konieczne jest wykonanie badania obrazowego miednicy o znacznie większym poziomie szczegółu, niż to możliwe do osiągnięcia w USG, a tomografia komputerowa z różnych względów nie wchodzi w grę – lub po prostu po to, ażeby jej uniknąć – wykonuje się właśnie rezonans magnetyczny. Ukazuje on zresztą nie tylko więcej detali (z dokładnością do zaledwie 1 mm!), ale również struktury zasadniczo niedostępne dla ultrasonografu, jak choćby kości, w których ultradźwięki się nie rozchodzą.

MRI miednicy pozwala m. in. wykryć ogniska rakowe oraz przerzuty, ocenić stopień ich nasilenia, dokładną lokalizację i rozległość, a także odróżnić złośliwe zmiany nowotworowe od np. torbieli. Dzięki badaniu można zarówno lepiej zaplanować leczenie, w tym operacyjne, jak i ocenić później jego skuteczność, zdiagnozować problem na bardzo wczesnym etapie czy obserwować ewentualny rozwój schorzenia.

Rezonans magnetyczny miednicy mniejszej okazuje się nieoceniony przy podejrzeniu nieprawidłowości takich jak:

• patologiczne zmiany w pęcherzu moczowym, odbytnicy lub jelicie grubym;
• deformacje miednicy;
• endometrioza – u kobiet;
• patologiczne zmiany w jajnikach i jajowodach, trzonie lub szyjce macicy – u kobiet;
• wady rozwijającego się w łonie matki płodu – od II trymestru ciąży;
• rak gruczołu krokowego (prostaty) lub jąder – u mężczyzn;
• przerzuty nowotworowe, zwłaszcza do węzłów chłonnych lub kości.

Badanie w Twojej okolicy już jutro? To możliwe!
Porównaj ceny i opinie. Znajdź najlepszą dla siebie ofertę i zarezerwuj termin.
Pokaż: Rezonans Miednicy Mniejszej
Uzyskaj diagnozę i rozpocznij leczenie jak najszybciej!

Czy na rezonans magnetyczny miednicy mniejszej trzeba mieć skierowanie

Rezonans magnetyczny miednicy jest procedurą tak bezpieczną, że z formalnego punktu widzenia można go wykonać bez skierowania. Nie dotyczy to oczywiście sytuacji, gdy koszt badania ma zostać pokryty ze środków NFZ. Wówczas skierowanie musi być w dodatku wystawione przez specjalistę, jako że lekarz pierwszego kontaktu nie posiada wystarczających uprawnień. Nawet w prywatnych placówkach jest zaś ono niezbędne, gdy planuje się użycie środków kontrastowych. Skierowanie bywa natomiast o tyle wartościowe, że dla osoby nadzorującej rezonans stanowi cenną wskazówkę dotyczącą tego, na co dokładnie należy zwrócić uwagę podczas badania.

Rezonans miednicy z kontrastem

Wspomniane środki kontrastowe – zwane inaczej cieniującymi lub skrótowo: kontrastem – to specjalne substancje, dzięki którym obrazowane struktury stają się jeszcze lepiej widoczne. W przypadku rezonansu miednicy mniejszej podaje się je stosunkowo rzadko. Jeśli jednak zachodzi taka konieczność, na maksymalnie 10 dni przed badaniem należy zmierzyć stężenie kreatyniny we krwi. Wskaźnik ten informuje o tym, czy nerki pacjenta działają prawidłowo. To ważne, bo przez nie właśnie, wraz z moczem, kontrast jest później usuwany z organizmu.

Przeczytaj również: Badania laboratoryjne przed podaniem kontrastu

Przygotowania do rezonansu magnetycznego miednicy mniejszej

Wyniki pomiaru kreatyniny trzeba przynieść ze sobą na badanie. M. in. na tej bowiem podstawie dobrana zostanie dawka środka kontrastowego. Bez względu zaś na to, czy ma on być podany, czy nie, na rezonans miednicy zabrać trzeba także:

• dokument tożsamości – a w przypadku pacjentów nieletnich książeczkę zdrowia dziecka;
• skierowanie – zależnie od okoliczności (p. wyżej);
• dotychczasową dokumentację medyczną dotyczącą diagnozowanych problemów – zwłaszcza wyniki innych badań obrazowych (np. USG miednicy mniejszej), ale też badań laboratoryjnych;
• dokumentację dotyczącą znajdujących się ewentualnie w ciele pacjenta metalowych obiektów (p. niżej).

Przygotowania do rezonansu magnetycznego miednicy mniejszej polegają oczywiście nie tylko na zgromadzeniu niezbędnych dokumentów. Pacjent poproszony może zostać ponadto o:

• przejście na lekkostrawną dietę – w przeddzień badania;
• spożycie ostatniego posiłku najpóźniej 6-8 godzin przed rezonansem;
• nieprzyjmowanie płynów na 4 godziny przed badaniem lub wręcz przeciwnie – napełnienie pęcherza (w zależności od wskazań);
• przyjęcie środków przeciw wzdęciom – w przeddzień badania lub w dniu rezonansu;
• doodbytniczą aplikację czopka glicerynowego – jw.;
• wypróżnienie się przed badaniem.

W większości przypadków ważne jest, by stolec ani gazy zalegające w dolnych odcinkach przewodu pokarmowego nie zaburzały uzyskiwanego obrazu. Jego zakłócenia, zwane artefaktami ruchowymi, powstać mogą również w wyniku perystaltycznych skurczów jelit, stąd choćby wskazane bywa przyjęcie odpowiednich, regulujących tę kwestię preparatów. Dokładnych instrukcji zawsze udziela lekarz kierujący na rezonans miednicy lub personel placówki, w której ma się odbyć badanie.

Jak się ubrać na MRI miednicy mniejszej

Instrukcje te dotyczą także stroju, jaki należy włożyć. Powinien on być przewiewny i luźny, jako że podczas rezonansu robi się dosyć ciepło (powyżej 25 st. C), a trzeba przecież pozostawać w bezruchu. Ubranie musi być też pozbawione metalowych elementów, takich jak guziki, suwaki czy sprzączki, fiszbiny i haftki biustonosza, a nawet cekiny lub metaliczne nadruki. Mogą one bowiem pod wpływem pola magnetycznego się przesuwać i zaburzać uzyskiwany obraz. Podobnie zresztą jak metaliczne drobiny obecne w niektórych kosmetykach do makijażu, lakierach do włosów czy rozświetlających balsamach, których w związku z tym lepiej nie nakładać w dniu rezonansu.

Co więcej, gwałtowne przemieszczanie się wykonanych z metalu przedmiotów mogłoby stwarzać zagrożenie zarówno dla pacjenta, jak i sprzętu znajdującego się w pracowni. Przed wejściem do niej trzeba zatem zostawić przedmioty takie jak klucze, biżuteria, zegarek albo spinki do włosów. To samo dotyczy telefonu, nośników pamięci lub kart płatniczych, które w polu magnetycznym mogłyby ulec rozmagnesowaniu i przestać działać prawidłowo.

Rezonans miednicy – przeciwwskazania

A co z urządzeniami czy metalowymi obiektami wszczepianymi na stałe do organizmu pacjenta? Otóż niektóre produkowane współcześnie implanty wytwarza się w taki sposób i z takich materiałów, by nie stanowiły przeciwwskazania do rezonansu magnetycznego. Przeprowadzający badanie specjalista musi być tego jednak zupełnie pewien – stąd właśnie konieczność przedstawienia mu dokumentacji na ich temat. Jeśli bowiem podobny obiekt wykazuje tzw. własności ferromagnetyczne, podczas MRI może się on zacząć przesuwać lub nagrzewać, prowadząc do uszkodzenia sąsiadujących tkanek. Zaburzenia w funkcjonowaniu rozmagnesowanej elektroniki potrafią stwarzać zaś jeszcze większe nawet ryzyko dla zdrowia i życia pacjenta. Problematyczne bywają więc choćby:

• sztuczne zastawki, stenty i klipsy naczyniowe,
• implanty, stabilizatory, endoprotezy, śruby, i płytki ortopedyczne,
• starsze rodzaje implantów i wypełnień stomatologicznych,
• aparat ortodontyczny,
• rozrusznik serca,
• neurostymulator,
• pompa insulinowa,
• implant ślimakowy,
• wewnątrzmaciczna wkładka antykoncepcyjna,
• śrut, odłamki pocisków,
• opiłki metali (np. w oku osoby, która zawodowo zajmuje się ich obróbką),
• makijaż permanentny i tatuaże wykonane przy użyciu metalicznych barwników.

Decyzja o tym, czy w danym przypadku wolno wykonać rezonans miednicy mniejszej, zawsze należy do osoby czuwającej nad jego przebiegiem. Specjalista może również odroczyć procedurę – np. do co najmniej czwartego miesiąca ciąży pacjentki lub o 6-12 tygodni, jeśli w badanym obszarze niedawno przeprowadzano biopsję (krwiaki i procesy gojenia mogą zmieniać obrazy uzyskiwane w MRI, prowadząc do błędnej interpretacji wyników). Oprócz tego do względnych przeciwwskazań należą:

• niemożność utrzymania ciała przez dłuższy czas w bezruchu – z powodu choćby tików nerwowych albo choroby Parkinsona;
• klaustrofobia – czyli lęk przed ograniczonymi przestrzeniami, który niekiedy da się zredukować poprzez zamknięcie oczu na czas badania lub zażycie wcześniej środków uspokajających;
• otyłość bądź nadmierny rozrost masy mięśniowej.

Dwa ostatnie punkty związane są z faktem, że podczas rezonansu magnetycznego miednicy mniejszej pacjent musi się znaleźć w dość wąskim tunelu ogromnej maszyny o kolistym kształcie.

Czekasz na badanie w ramach NFZ?
Zobacz, gdzie można zrobić je szybciej! Porównaj ceny placówek w Twojej okolicy i poznaj opinie pacjentów. Przekonaj się, ile to tak naprawdę kosztuje.
Sprawdź terminy: Rezonans Miednicy Mniejszej
Nie trać zdrowia na kolejki!
Im szybciej wdrożone leczenie, tym większe szanse na sukces!

Przebieg rezonansu miednicy mniejszej

W tym celu kładzie się na specjalnym stole, który jest automatycznie wsuwany do wnętrza urządzenia. Podczas pracy wydaje ono z siebie głośne, niezbyt przyjemne dźwięki. Na szczęście można je wytłumić, wkładając do uszu zatyczki lub słuchawki – z muzyką lub takie, które służą do komunikacji ze specjalistą nadzorującym rezonans. Przebywa on w oddzielnym pomieszczeniu, cały czas jednak pozostaje z osobą badaną w kontakcie: przez rzeczone słuchawki bądź przez system głośników i mikrofonów (tzw. interkom), a także wizualnie, przez szybę i za pomocą świetlnych sygnałów. Może np. poprosić o przyjęcie konkretnej pozycji lub chwilowe wstrzymanie oddechu.

Z drugiej strony, gdyby działo się cokolwiek niepokojącego, pacjent może też (a nawet powinien!) to zgłosić. Najczęściej jednak rezonans magnetyczny miednicy mniejszej przebiega zupełnie bezboleśnie, ewentualny dyskomfort związany jest zaś z hałasem, wzrostem temperatury, podaniem kontrastu – dożylnie, przez założony na początku badania wenflon – lub użyciem cewki endowaginalnej bądź endorektalnej, czyli specjalnego przyrządu, który wprowadza się do pochwy bądź odbytu w celu poprawy jakości sygnału, a więc również uzyskiwanych obrazów. Warto natomiast wiedzieć, że w miarę postępu technologicznego i wynikającej zeń poprawy parametrów sprzętu coraz rzadziej korzysta się z podobnych rozwiązań.

Po badaniu

Rezonans miednicy trwa zwykle od 40 minut do godziny, a po jego zakończeniu praktycznie natychmiast można powrócić do codziennych zajęć, normalnie jeść itp. Tylko jeśli pacjentowi podano kontrast, zaleca się pozostanie jeszcze przez mniej więcej pół godziny na terenie placówki medycznej, tak aby jej personel mógł szybko podjąć skuteczną interwencję w razie wystąpienia bardzo rzadkiej, lecz groźnej w skutkach reakcji alergicznej. Osoby, które zażyły przed badaniem środki uspokajające, przez kilka godzin mogą natomiast doświadczać zaburzeń refleksu i koncentracji, powinny więc powstrzymać się od czynności takich jak choćby prowadzenie auta.

Ile kosztuje rezonans magnetyczny miednicy mniejszej – i gdzie można go wykonać

Wyniki badania przyjmują postać zapisanych na płycie DVD (albo innym nośniku) obrazów oraz ich specjalistycznego opisu, którego sporządzenie potrafi zająć nieco czasu. To dlatego gotowe są nieraz dopiero po 7-10 dniach od rezonansu. Czasem jednak można je odebrać jeszcze tego samego dnia – zależy to od konkretnej placówki. Listę ośrodków diagnostycznych oferujących MRI miednicy mniejszej znajdziesz pod adresem Rezonans Miednicy Mniejszej. Na stronie zarezerwujesz też dogodny termin badania w wybranej miejscowości, a także porównasz wcześniej ceny w poszczególnych pracowniach. Tutaj zaś rozrzut jest dość spory: za rezonans miednicy zapłacić trzeba od ok. 330 zł do nawet 2800 zł. Wpływa na to nie tylko renoma danego ośrodka, ale też choćby konieczność podania kontrastu, którego aplikacja podnosi koszt procedury o co najmniej 150-200 zł.

Rezonans miednicy mniejszej | Rezonans miednicy mniejszej w Warszawie | Rezonans miednicy mniejszej w Krakowie | Rezonans miednicy mniejszej w Łodzi | Rezonans miednicy mniejszej w Wrocławiu