Artykuły 08 lipca 2024

Rezonans magnetyczny stopy - jak przebiega, jak się przygotować

mgr Sylwester Kłos dietetyk
mgr Sylwester Kłos
dietetyk

Rezonans magnetyczny stopy to w tej chwili najdokładniejsze badanie obrazowe, jakiemu można poddać tę właśnie część ciała. Ma też jednak pewne minusy.

Ludzka stopa zbudowana jest z aż 26 kości i 33 stawów. Do tego dochodzą jeszcze mięśnie, w tym nawet mięśnie goleni, które przechodzą przez kostkę i przyczepiają się właśnie w obrębie stopy. Ta misterna konstrukcja umożliwia zarówno chodzenie, bieganie czy skakanie, jak i utrzymywanie całego ciężaru ciała podczas stania. Z drugiej strony w tak złożonym układzie nietrudno o „awarię” któregoś z wchodzących w jego skład elementów. Na szczęście rezonans magnetyczny stopy pozwala precyzyjnie wskazać przyczynę ewentualnego problemu i tym samym podjąć najlepsze kroki na drodze do wyleczenia. Dowiedz się więcej na temat tego badania.

W poniższym artykule przeczytasz m. in.:

  • jak działa rezonans magnetyczny;
  • kiedy zleca się rezonans stopy – a kiedy inne badania;
  • gdzie zrobić rezonans stóp i ile to kosztuje;
  • na czym polega MRI stopy z kontrastem;
  • jak się przygotować do rezonansu magnetycznego stopy;
  • jakie mogą być przeciwwskazania do MRI stopy;
  • jak długo trwa rezonans stopy – i jaki jest jego przebieg;
  • jak długo czeka się na wyniki rezonansu magnetycznego stopy – i co można z nich wyczytać;
  • jakie są wskazania do rezonansu stopy.

Zasada działania rezonansu magnetycznego

Rezonans magnetyczny (w skrócie: RM lub MRI, od angielskich słów „Magnetic Resonance Imaging”, oznaczających obrazowanie tą metodą) to obecnie jedno z najbardziej zaawansowanych narzędzi diagnostycznych, jakimi dysponuje medycyna. Zasada jego działania opiera się na obecności jonów wodoru w praktycznie każdej komórce ludzkiego organizmu. Poddane działaniu silnego pola magnetycznego, jony te układają się w uporządkowany sposób, podobnie jak opiłki żelaza pod wpływem magnesu.

Można wówczas zaobserwować, jak oddają skierowaną na nie energię w postaci fal radiowych. Np. komórki tłuszczowe będą ją oddawać szybciej niż komórki mięśniowe, a komórki zdrowe – inaczej niż te chore. Tego typu informacje zwrotne poddane obróbce komputerowej przy użyciu specjalistycznego oprogramowania pozwalają tworzyć bardzo szczegółowe modele wnętrza ludzkiego ciała. Co ważne, wyraźnie uwidaczniają się w nich zarówno tkanki miękkie, jak i kości.

Przeczytaj także: Rezonans magnetyczny – na czym polega badanie

Kiedy wykonuje się rezonans magnetyczny stopy

RTG stopy tymczasem pozwala się przyjrzeć tylko kościom, a USG stopy wyłącznie tkankom miękkim. Są to w dodatku badania znacznie mniej precyzyjne niż MRI – ale z drugiej strony tańsze, szybsze i powszechniej dostępne. Często więc zleca się je jako pierwsze i dopiero jeśli nie przyniosą jednoznacznych odpowiedzi na pytanie o przyczynę zgłaszanych przez pacjenta dolegliwości, wykonuje się rezonans magnetyczny.

Jest on też procedurą z wyboru w sytuacji, gdy podejrzewa się, że problem leży w strukturach kostnych, ale z jakiegoś powodu nie można wykonać RTG ani dużo dokładniejszej tomografii komputerowej stopy. Obydwa te badania wykorzystują szkodliwe promieniowanie rentgenowskie, które uszkadza DNA. Nie można więc ich powtarzać zbyt często, zwłaszcza u małych dzieci i pacjentów w podeszłym wieku. U kobiet w ciąży nie należy zaś stosować ich wcale, jako że promieniowanie może poważnie uszkodzić płód rozwijający się w łonie matki.

Czy MRI stopy to badanie bezpieczne

Ani fale radiowe, ani pole magnetyczne stosowane w rezonansie nie stwarzają natomiast zagrożenia dla zdrowia. MRI można więc wykonywać z praktycznie dowolną częstotliwością, nawet u ciężarnych (choć na wszelki wypadek unika się przeprowadzania go w I trymestrze ciąży). Badanie jest tak bezpieczne, że w przeciwieństwie do RTG czy tomografii zasadniczo nie wymaga skierowania, o ile ma być robione prywatnie, tj. nie w ramach NFZ.

Ile kosztuje rezonans stopy i gdzie można go zrobić

Jego koszt waha się wówczas od ok. 300 zł do nawet 1000 zł, zależnie od placówki. Listę ośrodków diagnostycznych oferujących rezonans magnetyczny stopy, wraz z cenami i podziałem na poszczególne miejscowości, znajdziesz pod adresem Rezonans stopy. Za pośrednictwem strony można też od razu umówić się na badanie.

Czekasz na badanie w ramach NFZ?
Zobacz, gdzie można zrobić je szybciej! Porównaj ceny placówek w Twojej okolicy i poznaj opinie pacjentów. Przekonaj się, ile to tak naprawdę kosztuje.
Sprawdź terminy: Rezonans stopy
Nie trać zdrowia na kolejki!
Im szybciej wdrożone leczenie, tym większe szanse na sukces!

MRI stopy z kontrastem

Warto w tym miejscu wspomnieć, że cena rezonansu stopy wzrasta o co najmniej 100 zł, jeśli ma on zostać wykonany z podaniem tzw. kontrastu. To specjalna substancja poprawiająca widoczność obrazowanych struktur, aplikowana w przypadku MRI stopy najczęściej dożylnie, przez wenflon założony na początku badania. Środki kontrastowe (inaczej: cieniujące) mogą wywołać bardzo rzadką, ale dość groźną reakcję alergiczną, dlatego stosuje się je wyłącznie na podstawie skierowania lekarskiego, a ich użycie wymaga podjęcia szczególnych środków ostrożności.

Przeczytaj: Badania laboratoryjne przed podaniem kontrastu

Jak się przygotować do rezonansu magnetycznego stopy

Należy do nich chociażby stawienie się na rezonans na czczo, co oznacza spożycie ostatniego posiłku na minimum 6-8 godzin przed badaniem. Wcześniej pobiera się też pacjentowi krew w celu zmierzenia w niej poziomu kreatyniny, czyli substancji pozwalającej ocenić, czy nerki działają prawidłowo. Kontrast jest bowiem przez nie filtrowany i wydalany z organizmu wraz z moczem – dlatego zresztą po badaniu zaleca się przyjmowanie przez 1-2 dni zwiększonych ilości płynów, co pomoże przyspieszyć ów proces.

Niezależnie zaś od tego, czy środek cieniujący będzie podany, czy nie, na rezonans stopy warto przynieść wyniki poprzednich badań tej części ciała – a także odpowiednio się ubrać. Najlepszym wyborem będzie przewiewny strój pozbawiony metalowych elementów, takich jak guziki, suwaki, sprzączki czy fiszbiny i haftki biustonosza, a nawet metaliczne nadruki. Przed wejściem do pracowni MRI trzeba pozostawić też okulary, biżuterię, zegarek, klucze, telefon i inne przedmioty w całości lub częściowo wykonane z metalu. Dlaczego? Ano dlatego, że pod wpływem silnego pola magnetycznego mogłyby się zacząć gwałtownie przemieszczać, stanowiąc zagrożenie zarówno dla pacjenta, jak i znajdującego się w pomieszczeniu sprzętu. Metaliczne drobiny z kolei mogą zaburzać uzyskiwany w drodze badania obraz. Znajdują się one m. in. w kosmetykach do makijażu, lakierach do włosów i rozświetlających balsamach, dlatego w dniu rezonansu dobrze jest zrezygnować z tych produktów.

Uwaga: podczas rezonansu lepiej nie mieć przy sobie także kart płatniczych i nośników pamięci, bo mogą one ulec rozmagnesowaniu.

Jeśli metalowe obiekty znajdują się w ciele pacjenta, powinien on wziąć ze sobą dokumentację medyczną na ich temat. Nowoczesne implanty wykonane są z materiałów kompatybilnych z polem magnetycznym stosowanym w MRI, nadzorujący badanie lekarz musi mieć jednak całkowitą pewność, że tak właśnie jest w przypadku danej osoby.

Przeciwwskazania do MRI stopy

W przeciwnym razie badanie się nie odbędzie, bo metalowe części, przesuwając się i nagrzewając, mogłyby doprowadzić do uszkodzenia okolicznych tkanek. Ewentualne zaburzenie pracy wszczepionych elektronicznych urządzeń w polu magnetycznym tworzy zaś jeszcze większe zagrożenie dla zdrowia i życia. Przeciwwskazaniem do rezonansu bywa więc obecność m. in.:

  • rozrusznika serca,
  • neurostymulatora,
  • pompy insulinowej,
  • implantu ślimakowego,
  • implantów i protez zębowych lub stałego aparatu ortodontycznego,
  • endoprotez, śrub, płytek lub drutów ortopedycznych,
  • stentów lub klipsów naczyniowych,
  • śrutu, odłamków pocisków, opiłków metali itp.,
  • wkładki antykoncepcyjnej,
  • tatuaży wykonanych przy użyciu barwników zawierających metaliczne drobiny.

Oprócz tego do względnych przeciwwskazań zalicza się wspomniany już I trymestr ciąży, niemożność utrzymania ciała przez dłuższy czas w bezruchu (np. w związku z tikami nerwowymi czy chorobą Parkinsona), jako że mogłoby to skutkować rozmyciem obrazu – a także klaustrofobię, czyli lęk przed zamkniętą przestrzenią. W niektórych przypadkach problem rozwiązać można ewentualnie poprzez zaaplikowanie pacjentowi przed rezonansem środków uspokajających.

Jak przebiega rezonans magnetyczny stopy

Zwykle nie ma takiej potrzeby, bo rezonans stopy często przeprowadza się w tzw. systemie otwartym, kiedy to aparatura nieco przypomina sporych rozmiarów maszynę do szycia i pacjent nie jest nią otoczony. Również badanie w systemie zamkniętym niekoniecznie musi nasilać związany z klaustrofobią niepokój, bo w rzeczywiście niezbyt przestronnym wnętrzu maszyny o cylindrycznym kształcie znajdują się tylko stopy pacjenta, podczas gdy jego głowa pozostaje na zewnątrz. Na wszelki wypadek zawsze można zaś dodatkowo zamknąć oczy.

MRI stopy trwa zwykle od 15 minut do pół godziny. Procedurę nadzoruje radiolog przebywający w oddzielnym pomieszczeniu, ale pozostający z pacjentem w kontakcie wizualnym przez szybę lub głosowym – przez interkom albo słuchawki. Te ostatnie, podobnie jak zatyczki do uszu, można zastosować również w celu wytłumienia dość głośnych i niezbyt przyjemnych dźwięków, które towarzyszą badaniu. W pracowni rezonansu po uruchomieniu aparatury może zrobić się nieco ciepło, ale założenie lekkiego, przewiewnego stroju z reguły w zupełności wystarcza do uniknięcia jakichkolwiek wynikających stąd niedogodności.

Poza tym rezonans magnetyczny stopy nie wywołuje większego dyskomfortu – chyba że podano kontrast. Mogą się po nim pojawić np. mdłości, zawroty głowy, uczucie ciepła bądź zimna, swędzenie lub metaliczny posmak w ustach. Wszelkie niepokojące symptomy należy niezwłocznie zgłosić osobie prowadzącej badanie, a przez mniej więcej pół godziny po nim pozostać na terenie placówki medycznej, tak aby jej personel mógł podjąć natychmiastową interwencję w razie silniejszych reakcji niepożądanych. Jeśli środek cieniujący nie został podany, tuż po rezonansie można podjąć codzienne czynności, czyli m. in. normalnie jeść czy prowadzić auto (o ile oczywiście nie zastosowano środków uspokajających, które tymczasowo zaburzają refleks i koordynację).

Badanie w Twojej okolicy już jutro? To możliwe!
Porównaj ceny i opinie. Znajdź najlepszą dla siebie ofertę i zarezerwuj termin.
Pokaż: Rezonans stopy
Uzyskaj diagnozę i rozpocznij leczenie jak najszybciej!

Co pokazuje rezonans stopy

Uzyskane dzięki rezonansowi obrazy są gotowe praktycznie od ręki, wymagają jednak jeszcze sporządzenia specjalistycznego opisu, co zabiera zazwyczaj kilka dni. Dopiero po tym czasie można więc zgłosić się po odbiór wyników – najczęściej w formie cyfrowego zapisu na płycie CD lub innym nośniku pamięci. Niektóre ośrodki diagnostyczne wydają też obrazy od razu, a opis dosyłają pocztą elektroniczną, tak by pacjent nie musiał zjawiać się osobiście na miejscu drugi raz.

Wyniki rezonansu magnetycznego stopy zawsze powinny zostać zinterpretowane przez doświadczonego specjalistę, który w oparciu o nie może wykryć, potwierdzić lub monitorować nieprawidłowości takie jak:

  • zmiany zwyrodnieniowe i stany przeciążeniowe stóp – związane chociażby z uprawianiem sportu, ale też stosowaniem niewłaściwego typu obuwia (np. butów na obcasach);
  • złamania kości, zwichnięcia, skręcenia – i ich powikłania;
  • uszkodzenia więzadeł stopy – również tych położonych w głębi, nie zawsze widocznych w badaniu USG;
  • uszkodzenia ścięgien stopy – a także np. ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego, który odpowiada za podtrzymywanie łuku podłużnego stopy;
  • zapalenie rozcięgna podeszwowego – objawiające się bólem w okolicy pięty, nasilonym szczególnie rano po wstaniu z łóżka, a obserwowane zwykle u biegaczy i chodziarzy długodystansowych, którzy często uderzają piętą o podłoże, wywołując liczne mikrourazy ścięgien i nerwów;
  • neuropatie uciskowe – np. zespół kanału stępu czy tzw. nerwiak Mortona, w których nerwy są uciskane przez okoliczne tkanki, co skutkuje drętwieniem, mrowieniem, pieczeniem lub bólem niektórych części stopy;
  • palce młotkowate, haluksy i inne deformacje palców stóp;
  • choroby reumatyczne i stany zapalne;
  • anomalie anatomiczne – np. dodatkowy mięsień strzałkowy;
  • zmiany nowotworowe – łagodne i złośliwe.

Wskazania do MRI stopy

Rezonans magnetyczny stopy wykonuje się przy podejrzeniu powyższych schorzeń lub gdy pacjent zgłasza się po wypadku lub kontuzji w obrębie stopy, a standardowe badania RTG/USG nie wystarczają do postawienia jednoznacznej diagnozy. Rezonans pozwala nie tylko zyskać pewność co do charakteru zmian, ale też precyzyjnie je zlokalizować i ocenić stopień ich nasilenia, a na tej podstawie dobrać optymalną formę terapii. Oprócz rehabilitacji czy leczenia farmakologicznego w grę wchodzić mogą wchodzić zabiegi chirurgiczne, w kontekście których również stosuje się MRI stopy. Badanie przeprowadzone przed operacją pomaga ją lepiej zaplanować, a wykonane po niej – ocenić jej skuteczność.

Ten artykuł został opublikowany na stronie ZnanyLekarz za wyraźną zgodą autorki lub autora. Cała zawartość strony internetowej podlega odpowiedniej ochronie na mocy przepisów o własności intelektualnej i przemysłowej.

Strona internetowa ZnanyLekarz nie zawiera porad medycznych. Zawartość tej strony (teksty, grafiki, zdjęcia i inne materiały) powstała wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje porady medycznej, diagnozy ani leczenia. Jeśli masz wątpliwości dotyczące problemu natury medycznej, skonsultuj się ze specjalistą.

ZnanyLekarz Sp. z o.o. ul. Kolejowa 5/7 01-217 Warszawa, Polska

www.znanylekarz.pl © 2022 - Znajdź lekarza i umów wizytę.

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności.
Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.