Anoreksja - informacje, specjaliści, pytania i odpowiedzi

  gr. an – brak, pozbawienie,  orexis – apetyt,  łac. Anorexia  nervosa

  Jadłowstręt psychiczny jest zaburzeniem odżywiania polegającym na celowym ograniczaniu spożywania pokarmów, by spowodować utratę wagi. Chory ma zaburzone postrzegania własnego ciała. Niektórzy  deklarują potrzebę wewnętrznej czystości, chęć bycia lekkim czy przekonanie o konieczności poniesienia kary czy śmierci. W grupie największego zagrożenia są nastolatki (głównie dziewczynki). Działania podejmowane w celu odchudzania powodują głębokie uszkodzenia organizmu i często nieodwracalne już zmiany. Nieleczona może prowadzić do śmierci (10% przypadków). Wyróżnia się dwa typy anoreksji: restrykcyjny – ograniczanie przyjmowanych pokarmów oraz bulimiczny - prowokowane wymioty, zażywanie środków przeczyszczających i moczopędnych czy nadmierne treningi. Zdarza się całkowite przekształcenie choroby w bulimię. 

• Nowe badania dowodzą, że w niektórych przypadkach przyczyną są zaburzenia biochemiczne dotyczące poziomu serotoniny, noradrenaliny i dopaminy. Zmiany te mogą powodować zaburzenia łaknienia.
• Niedobory cynku, tyrozynay, tryptofanu związane z niewłaściwą dietą mogą powodować zaburzenia odżywiania i prowadzić do stanu niedożywienia.
• U podłoża psychicznego mogą leżeć predyspozycje związane z typem osobowości (typy obsesyjno-kompulsywny, histrioniczny oraz o cechach schizoidalnych są bardziej podatne), aspiracjami (u anorektyków bardzo wysokie) oraz tłumiona agresja.

  Chorobę mogą wywoływać czynniki kulturowe, rodzinne, osobowościowe lub biologiczne. Obecnie za jedną z przyczyn uznaje się także wizerunek kobiety promowany w mediach. 

  Początkiem choroby psychicznej są:

• niska samoocena, brak wiary w siebie i poczucie beznadziejności,
• niezadowolenie z wyglądu włąsnej figury,
• zaburzone postrzeganie obrazu własnego ciała,
• lęk przed dojrzewaniem i dorosłością.

  Niepokój powinny budzić następujące zachowania:

• silne lęki przed wzrostem masy ciała (strach przed otyłością nawet w przypadku niedowagi),
• spadek wagi  nie jest spowodowany żadnym schorzeniem fizycznym,
• wskaźnik BMI jest równy lub mniejszy od 17,5,
• nieprawidłowo ocenia wagę, wymiary i sylwetkę własnego ciała,
• cierpi na wtórny brak miesiączki w ciągu co najmniej 3 miesięcy (kryterium D w DSM-IV), w przypadku mężczyzn sygnałem może być utratą zainteresowań seksualnych,
• lekceważy skutki nagłego spadku wagi,
• ukrywa się podczas spożywania posiłków (wstyd przed innymi),
• uprawia zbyt intensywne ćwiczenia fizyczne,
• kłamie o ilości zjedzonych posiłków,
• gotuje dla innych tzw. "zdrowe posiłki",
• głównym tematem rozmów staje się jedzenie (diety, kalorie, zawartość tłuszczu).

Postawienie diagnozy jest bardzo trudne. Jeśli wykluczone zostaną wszystkie choroby psychiczne i fizyczne powodujące utratę wagi, stwierdzana jest anoreksja.

• wyniszczenie organizmu
• wzdęcia lub zaparcia
• obrzęki dłoni i stóp, podkrążone oczy
• bladość i suchość skóry (łuszczenie)
• meszek na twarzy i ciele
• znaczna utrata włosów
• bezsenność
• zimne dłonie czy nadmierne pocenie się stóp
• niedokrwistość (anemia)
• brak miesiączki lub znaczne wydłużenie przerw między krwawiewniami (kobiety)
• drażliwość
• dezorientacja i zakłopotanie
• nastroje depresyjne (poczucie beznadziejności, niska samoocena), izolowanie się od otoczenia
• zachowania obsesyjno – kompulsywne, zwłaszcza w odniesieniu do jedzenia
• krótki oddech
• częste bóle głowy, zawroty głowy i omdlenia
• zwolnienie czynności serca i tętna, niskie ciśnienie krwi

  Podstawowym leczeniem jest psychoterapia. W stanach znacznego wyniszczenia organizmu konieczna jest hospitalizacja.