Schizofrenia - informacje, specjaliści, pytania i odpowiedzi

  Wciąż nie są znane. Wiedza na temat choroby pogłębia się, ale nadal stanowi jedynie mozaikę różnych teorii i hipotez.

  Ze względu za złożoność zaburzeń oraz wciąż niepełną wiedzę na temat choroby, powstało wiele klasyfikacji opisujących schizofrenię. Nie istnieje, natomiast żadna opisująca całość zaburzeń.

  Podstawą leczenia jest farmakoterapia z użyciem środków przeciwpsychotycznych (hamowanie aktywności dopaminergicznej). Dawki zmniejszane są wraz z upływem lat. Istotną częścią farmakoterapii są atypowe neuroleptyki (klozapina,  risperidon, olanzapina i inne). Chorzy objęci są także psychoterapią, w cięższych przypadkach (zagrażanie życiu własnemu lub innych) konieczna jest hospitalizacja. Istotną rolę odgrywa również rehabilitacja społeczna i zawodowa.

  Nie istnieją badania laboratoryjne pozwalające rozpoznać chorobę. Diagnozę stawia się na podstawie wywiadu z pacjentem oraz jego bliskimi oraz obserwacji jego zachowania. Należy również wykluczyć zaburzenia wynikające z organicznych schorzeń mózgu o podobnym obrazie klinicznym. Kryteria ICD-10 opisujące objawy, wykluczają postawienie diagnozy u osób po poważnych urazach mózgu oraz z osób z upośledzeniem umysłowym.

   łac.  norbus bleuleri, gr. schizein, "rozszczepić" i  gr. phrēn, phren-, "umysł"

  Zaburzenia psychiczne z grupy psychoz endogennych polegające na rozszczepieniu (gr. schisis) między myśleniem, zachowaniem, emocjami, sferą motywacyjną, ekspresją emocji, przejawiające się m.in. niedostosowaniem zachowania oraz emocji pacjenta do sytuacji, jak również treści jego wypowiedzi. Uznaje się, że najczęściej choroba objawia się u młodych dorosłych. Początek może być nagły, powolny lub ukryty (objawy bardziej przypominają nerwicę). Zdarza się, iż nagły początek poprzedzony jest krótkim epizodem niezwykłego (niezgodnego z dotychczasową linią życia) zachowania chorego. Choroba może mieć przebieg stały lub stały z remisjami, a także objawiać się tylko epizodycznie. W przebiegu choroby zwiększa się prawdopodobieństwo współwystępowania zaburzeń, takich jak depresja, zaburzenia lękowe, jednak podłożem obniżonego nastroju nie jest smutek, a ogarniająca chorego pustka. Choroba utrudnia znacznie funkcjonowanie społeczne, powszechnymi problemami są długotrwałe bezrobocie, ubóstwo i bezdomność. Okazuje się także, że chorzy żyją o około 10-12 lat krócej, co wynika z problemów ze zdrowiem fizycznym, wskaźnika samobójstw (10%)oraz najwyższej zanotowanej liczby przypadków ciężkiego samookaleczenia. Trudno określić zapadalność, gdyż jest ona zależna od regionu świata i różni się  nawet na niewielkich obszarach (nie tylko częstotliwość zachorowań, ale również współczynnik płci). Badania w różnych miejscach świata, dają bardzo różne wyniki. Choroba wciąż wymaga dalszych badań, jak dotąd pozostaje jeszcze wiele niewyjaśnionych pytań dotyczących między innymi przyczyn choroby. Nie powstała jeszcze pełna klasyfikacja. Naukowcy wciąż zastanawiają się czy jest to jedna choroba czy zespół schorzeń o podobnych cechach. W świadomości ludzi istnieje wiele mitów i nieporozumień dotyczących schizofrenii. Inne nazwy używane do opisania choroby to: choroba Bleulera, zaburzenia schizofreniczne, psychoza schizofreniczna.

  Wyniki badań wskazują, że istotne znaczenie mają

• czynniki genetyczne
• wczesne warunki środowiskowe
• procesy socjologiczne
• procesy neurobiologiczne (aktualne badania).

Jeden z naukowców, Fuller Torrey postawił hipotezę, że schizofrenia jest powiązana z infekcja wirusową przebytą przez pacjenta w pierwszych miesiącach życia. Udowodniono również, że w zaburzeniu tym zwiększona jest aktywność dopaminergiczna w szlaku mezolimbicznym mózgu. Określono szczególną rolę receptora D2 (układ dopaminergiczny), jego niewłaściwe funkcjonowanie najprawdopodobniej odpowiedzialne jest za część objawów. 

  Wyleczeniu sprzyjają takie czynniki, jak:

• nagły początek choroby
• późny wiek zachorowania (powyżej 30. r. ż.)
• brak wcześniejszych problemy ze zdrowiem psychicznym
• objawy wytwórcze w przebiegu choroby dominują nad objawami osiowymi
• obecność objawów afektywnych
• chęć wyleczenia ze strony chorego oraz dobra współpraca z lekarzem
• włączenie w proces leczenia otoczenia chorego (szczególnie najbliższej rodziny)
• dostępność różnych form oddziaływania terapeutycznego (leczenie biologiczne, psychoterapia)
• płeć żeńska